LEX DUODECIM TABULARUM

TABULA VI

(1) CUM NEXUM FACIET MANCIPIUMQUE, UTI LINGUA NUNCUPASSIT, ITA IUS ESTO.

(2) Cum ex XII tabulis satis esset ea praestari, quae essent lingua nuncupata, quae qui infitiatus esset, dupli poenam subiret, a iuris consultis etiam reticentiae poena est constituta [Cicero, De officiis 3, 16, 65].

(3) usus auctoritas fundi biennium est, ... ceterarum rerum omnium ... annuus est usus [Cicero, Topica 4, 23].

(4) Lege XII tabularum cautum est, ut si qua nollet eo modo (usu) in manum mariti convenire, ea quotannis trinoctio abesset atque eo modo (usum) cuiusque anni interrumperet [Gaius 1, 111].

(5 a) SI QUI IN IURE MANUM CONSERUNT ...

(5 b) et mancipationem et in iure cessionem lex XII tabularum confirmat [Paulus, Vaticanum fragmentum 50].

(6) Advocati (Verginiae) ... postulant, ut (Ap.Claudius) ... lege ab ipso lata vindicias det secundum libertatem [Livius 3, 44, 11. 12].

(7) TIGNUM IUNCTUM AEDIBUS VINEAVE ET CONCAPIT NE SOLVITO

(8) Lex XII tabularum neque solvere permittit tignum furtivum aedibus vel vineis iunctum neque vindicare, ... sed in eum, qui convictus est iunxisse, in duplum dat actionem [Ulpian, Digesta XLVII 3, 1 pr.].

(9) ... QUANDOQUE SARPTA, DONEC DEMPTA ERUNT ...

TABULA VII

(1) XII tabularum interpretes ambitum parietis circuitum esse describunt [Varro, de lingua latina 5, 22]; ... Ambitus ... dicitur circuitus aedificiorum patens ... pedes duos et semissem [Festus P. 5]; ... Sestertius duos asses et semissem (valet), ... lex ... XII tabularum argumento est, in qua duo pedes et semis "sestertius pes" vocatur [Maecianus, assis distr. 46].

(2) Sciendum est in actione finium regundorum illud observandum esse, quod (in XII tabulis) ad exemplum quodammodo eius legis scriptum est, quam Athenis Solonem dicitur tulisse. Nam illic ita est: (translating the Greek): If anyone erects a temporary wall next to another piece of property, it may not cross the property line; if it is a low wall, it must be one foot back; if a building, two feet; if he makes a trench or hole, he must leave a space equal to the depth; if a well, a fathom [i.e. six feet or two meters]. Plant olives and figs nine feet from the adjoining property; all other trees five feet‚ [Gaius, Digesta 10 1, 13].

(3 a) In XII tabulis ... nusquam nominatur villa, semper in significatione ea "hortus", in horti vero "heredium" [Plinius, Naturalis historia 19, 4, 50].

(3 b) [Tugu]ria a tecto appellantur [domicilia rusticorum] sordida, ... quo nomine [Messalla in explana]tione XII ait etiam ... [signifi]cari [Festus, De verborum significatu F. 355].

(4) usus capionem XII tabulae intra V pedes esse noluerunt [Cicero, De legibus I 21, 55].

(5 a) SI IURGANT ...

(5 b) controversia est nata de finibus, in qua ... e XII tres arbitri fines regemus [Cicero, De legibus 1, 21, 55].

(6) Viae latitudo ex lege XII tabularum in porrectum octo pedes habet, in anfractum, id est ubi flexum est, sedecim [Gaius, Digesta 8, 3, 8].

(7) VIAM MUNIUNTO: NI SAM DELAPIDASSINT, QUA VOLET IUMENTO AGITO.

(8 a) SI AQUA PLUVIA NOCET, ...

(8 b) Si per publicum locum rivus aquae ductus privato nocebit, erit actio privato ex lege XII tabularum, ut noxa domino sarciatur [Paulus, Digesta 43, 8, 5].

(9 a) Lex XII tabularum efficere voluit, ut XV pedes altius rami arboris circumcidantur [Ulpianus, Digesta 43 27, 1. 8].

(9 b) Si arbor ex vicini fundo vento inclinata in tuum fundum ist, ex lege XII tabularum de adimenda ea recte agere potes [Pomponius, Digesta XLIII 27, 2].

Date: 2016-03-03; view: 1175