Home Random Page


CATEGORIES:

BiologyChemistryConstructionCultureEcologyEconomyElectronicsFinanceGeographyHistoryInformaticsLawMathematicsMechanicsMedicineOtherPedagogyPhilosophyPhysicsPolicyPsychologySociologySportTourism






Jakie czynniki środowiskowe wyznaczają granice biomów?

Sozologia, (ek. srodowiskowa) dziedzina wiedzy opisująca zmiany w środowisku przyrodniczym (np. zanieczyszczenie wód, powietrza i gleby), zachodzące zwłaszcza pod wpływem czynników postępu technicznego (antropopresja) i sposoby zapewniające trwałość jego użytkowania, korzystająca z metod badań ochrony środowiska i nowocześnie ujmowanej geografii. Twórcą terminu sozologia (1962) jest W. Goetel.

Patron ekologów – Franciszek z Asyżu (połowany przez Jana Pawła II)

Podać przykłady ekosystemów wód stojących i płynących.

Ekosystem to połączenie

biocenoza – czyli ogół organizmów występujących na danym obszarze powiązanych ze sobą w jedną całość różnymi zależnościami,

biotop – czyli nieożywione elementy tego obszaru, a więc: podłoże, woda, powietrze (środowisko zewnętrzne).

Ekosystemy wodne - ekosystemy, których biotop stanowi środowisko wodne: oceany, morza, jeziora, rzeki, źródła

Przykładami ekosystemów wód płynących są rzeki, strumyki, czy potoki, natomiast przykładami ekosystemów wód stojących są jeziora, stawy, lub bagna.

Podać przykłady biocenoz naturalnych i sztucznych.

Biocenoza naturalna- biocenoza rezerwatu
Biocenoza sztuczna (sztuczna)- pole, sad, staw hodowlany

Wyjaśnić pojęcia: fitocenoza i zoocenoza, monofagi, polifagi oraz nekrofagi.

Fitocenoza (biocenoza roślinna) - realnie istniejące zbiorowisko roślinne wchodzące w skład określonej biocenozy i stanowiące w jej obrębie wyodrębniające się, niepowtarzalne zjawisko przyrodnicze.

Zoocenoza-, ogół organizmów zwierzęcych występujących w danej biocenozie, cechujących się wzajemnymi powiązaniami i zależnościami, uzależnionych pokarmowo od zbiorowiska roślinnego

Monofagi- zwierzęta które odżywiają się jednym rodzajem pokarmu; np. Mrówkojad, koala - eukaliptus
polifagi- organizmy wielożerne, zwierzęta odżywiające się rozmaitymi pokarmami, pochodzącymi od wielu gat. roślin lub zwierząt; np.: jeż, dzik, zwierzęta kopytne.
NEKROFAGI -zwierzęta żywiące się martwymi organizmami, często już w rozkładzie, pełnią "służbę sanitarną" w przyrodzie jako tzw. Czyściciele. należą tu padlinożerne hieny, szakale, kondory

Jakie czynniki środowiskowe wyznaczają granice biomów?

Biom – rozległy obszar o określonym klimacie, charakterystycznej szacie roślinnej i szczególnym świecie zwierzęcym. (wiecznie zielony las przyrównikowy, tundra euroazjatycka.)



Granice biomów są określane głównie przez warunki klimatyczne a szczególnie przez opady i temperatur. Praktycznie granice biomów wyznaczają strefy opadów i temperatury

  1. Wyjaśnić pojęcia: recykling, kompostowanie, utylizacja odpadów.

Recykling- - Jej celem jest ograniczenie zużycia surowców naturalnych oraz zmniejszenie ilości odpadów.
Kompostowanie (organiczny recykling) – naturalna metoda unieszkodliwiania i zagospodarowania odpadów, polegająca na rozkładzie substancji organicznej przez mikroorganizmy – bakterie tlenowe, mrówki, nicienie, etc
Utylizacja- wykorzystanie (potocznie także zniszczenie) surowców odpadowych lub materiałów, które straciły wartość użytkową, np. makulatury w papiernictwie, złomu w hutnictwie.

  1. Na czym polega proces adaptacji oraz jakie organizmy zaliczamy do grupy organizmów pionierskich w rozwoju biocenozy?

adaptacja roślin, przystosowanie roślin, do warunków środowiska, polegające na takich dziedzicznych zmianach struktury i funkcji osobników, które zwiększają prawdopodobieństwo ich przeżycia i reprodukcji osobników w określonym środowisku oraz prowadzą do zróżnicowania organizmów pod względem morfol., fizjol. i metabolicznym.

Organizmy pionierskie - organizmy żywe, mogące przetrwać w skrajnym środowisku. Żyją w maksymalnych lub minimalnych temperaturach, gdy jest bardzo sucho lub bardzo mokro, na stromych zboczach, nieutrwalonych wydmach itp Zazwyczaj są to porosty, psammofity, sinice lub mszaki. Rosnąc na wyjątkowo ubogich podłożach, takich jak piaski czy skały, biorą udział w tworzeniu warstw gleby, przez co przygotowują podłoże dla innych, bardziej wymagających organizmów. Jako pierwsze pojawiają się w miejscach gdzie życie odbudowywane jest na nowo, np. po erupcji wulkanu, pożarze lasu czy łąki.

  1. Wymienić nieodnawialne źródła energii.

Zasoby niewyczerpywalne i wyczerpywalne (odnawiające i nieodnawiające)

ZASOBY NIE WYCZERPYWALNE - zasoby, kt๓rych eksploatacja nie zagraża wyczerpaniem, np. energia słoneczna, wiatr, prądy morskie, energia geotermiczna. ZASOBY WYCZERPYWALNE - zasoby, które w wyniku eksploatacji mogą ulec całkowitemu wyczerpaniu i zniszczeniu. Wyczerpywalność zasob๓w jest uzależniona od intensywności ich pozyskiwania i zużywania przez człowieka.

ZASOBY NIE ODNAWIALNE - zasoby, których wykorzystanie powoduje stałe i bezpowrotne ubywanie prowadzące do całkowitego wyczerpania. Zalicza się do nich surowce mineralne występujące w postaci:

- stałej (węgiel kamienny, brunatny, rudy metali i niemetali, sól kamienna),

- płynnej (ropa naftowa, woda mineralna),

- gazowej (gaz ziemny).

ZASOBY ODNAWIALNE - zasoby, kt๓re mimo użytkowania ulegają samoodtwarzaniu się w toku naturalnych proces๓w zachodzących na Ziemi. Zalicza się do nich powietrze, atmosferę, wody, gleby, lasy, rośliny, zwierzęta.

Źródłami nieodnawialnymi są przede wszystkim paliwa kopalne: uran, węgiel kamienny, węgiel brunatny, torf, ropa naftowa i gaz ziemny.

  1. Przedstawić podział zasobów przyrody.
  2. Wyjaśnić pojęcie „bioróżnorodności”.

Oficjalna definicja bioróżnorodności określa ją jako różnorodność gatunkową wszystkich żywych organizmów, które występują na Ziemi, we wszystkich ekosystemach: morskich, lądowych, wodnych oraz w zespołach ekologicznych, do których organizmy żywe należą.

Różnorodność może być zarówno wewnątrzgatunkowa jak i w obrębie ekosystemów.

  1. Co to jest smog – wyjaśnić pojęcie i rodzaje.

Smog jest to nienaturalne zjawisko atmosferyczne polegające na współdziałaniu zanieczyszczeń powietrza spowodowanych działalnością człowieka oraz niekorzystnych naturalnych zjawisk atmosferycznych: znacznej wilgotności powietrza (mgła) i braku wiatru
Rodzaje smogu:
Smog londyński - Smog siarkowy występuje w wielkich aglomeracjach w klimacie umiarkowanym. Jest efektem spalania węgla w połączeniu z dużą koncentracją sadzy oraz tlenków siarki i węgla. Wynikiem oddziaływania na organizmy zwierzęce i ludzi są schorzenia dróg oddechowych i układu krążenia.

Smog Los Angeles (smog fotochemiczny) - W przypadku smogu fotochemicznego powstaje on w klimacie subtropikalnym lub tropikalnym. Tworzy się ze spalin samochodowych, które zawierają czad, węglowodory i tlenki azotu. Działające na nie promienie słoneczne wywołują reakcje zachodzące pomiędzy nimi, co warunkuje powstanie substancji o właściwościach silnie utleniających. Smog fotochemiczny uszkadza drogi oddechowe.

  1. Wyjaśnić pojęcie: gatunek zagrożony, ginący, ekstynkcja.

gatunek zagrożony- w znaczeniu ogólnym to gatunek w większym lub mniejszym stopniu zagrożony wyginięciem, w wąskim znaczeniu to jedna z kategorii zagrożenia stosowanych do klasyfikacji gatunków zagrożonych wyginięciem.

Gatunek ginący - populacja jest na tyle niewielka, że stoi w obliczu ekstynkcji.

Ekstynkcja- terytorialne lub całkowite wymarcie gatunku spowodowane czynnikami naturalnymi lub wynikające z działalności człowieka.

Na skraju egzystencji (ekstynkcji) znajdują się m.in. zwierzęta: tygrys, lew, jaguar, nosorożec, hipopotam, wilk, goryl, ryś itp.

  1. Przedstawić rodzaje ekosystemów.

Rodzaje ekosystemów:
ekosystemy naturalne: stworzone przez naturę, bez jakichkolwiek śladów ingerencji człowieka. Przykłady: pustynia, jezioro, ocean, las itp.
ekosystemy sztuczne: stworzone przez człowieka. Przykłady: miasto, zalew itp.
ekosystemy mieszane: są to ekosystemy naturalne, częściowo przekształcone przez człowieka. Przykłady: ogród botaniczny, ogród zoologiczny, wieś itp.

  1. Przedstawić proces fotosyntezy - istotę i przebieg.

Fotosynteza to jeden z podstawowych anabolicznych procesów biologicznych, jeden ze sposobów odżywiania się organizmów (fotoautotrofów).
Istotą fotosyntezy jest przekształcenie pochodzącej z kwantu światła energii (energia świetlna) do energii wiązań chemicznych (energia chemiczna) przy udziale barwników fotosyntetycznych oraz odpowiednich enzymów.
W uproszczonej formie sumarycznej przebieg fotosyntezy można zapisać jako:
6H2O + 6CO2 + energia świetlna → C6H12O6 + 6O2

  1. Omówić grupę reducentów w ekosystemie.

Reducenci - to organizmy, które rozkładają, redukują substancje organiczne powodując ich mineralizację. Reducenci (łac. reduco - zmniejszam, niszczę) zwani także destruentami - końcowy etap łańcucha pokarmowego.

Reducenci (destruenci, saprofity) – rozkładają martwą materię organiczną i uwalniają nieorganiczne składniki pokarmowe dla producentów. Dzięki reducentom występuje zamknięty obieg materii w przyrodzie wpływający na wzrost i rozwój roślin. Reducenci to organizmy cudzożywne (saprofity – bakterie i grzyby saprofityczne);

  1. Podać definicję populacji.

Definicja gatunku - jest to grupa organizmów żywych, które są w stanie krzyżować się ze sobą i wydawać płodne potomstwo. np. wszystkie żubry Puszczy Białowieskiej.

  1. Wyjaśnić pojęcia: ekologia, sozologia, środowisko, biosfera.

Środowisko – ogół elementów nieożywionych i ożywionych, zarówno naturalnych, jak i powstałych w wyniku działalności człowieka, występujących na określonym obszarze oraz ich wzajemne powiązania, oddziaływania i zależności. Jest to pojęcie podrzędne w stosunku do przyrody, obejmującej również elementy ożywione.
biosfera- żywa powłoka ziemi wraz ze środowiskiem życia organizmów, obejmująca powierzchniową warstwę skorupy ziemskiej (litosfera), wszystkie wody (hydrosfera) i dolne warstwy atmosfery (troposfera).

  1. Wymienić typy zależności między populacjami.

a) związki nieantagonistyczne (mutualizm, protokooperacja i komensalizm);

b) związki anatgonistyczne, eksploatacyjne, polegające niesymetrycznych zależnościach międzygatunkowych (konkurencja, pasożytnictwo, drapieżnictwo, roślinożerność, amensalizm); rodzaj zależności międzygatunkowych polegających na działaniu jednej populacji danego gatunku na niekorzyść populacji innego.

Mutualizm – nieodzowna, ścisła współzależność dwóch różnych gatunków czerpiących obopólne korzyści, przy czym jeden gatunek nie jest zdolny do życia bez obecności drugiego (niektóre grzyby dojrzewają tylko w sąsiedztwie korzeni drzew, np. maślak – sosna, koźlarz – brzoza, borowik – dąb, grab; jest to tzw. mikoryza – grzyb pobiera cukry od rośliny, ona z kolei pobiera od grzyba składniki mineralne i wodę, oraz azot i fosfor.).

Komensalizm – typ współżycia między dwoma gatunkami, w którym jedno czerpie korzyści nie przynosząc korzyści ani szkody drugiemu gatunkowi (np. hiena, szakal, sęp – zjadają resztki zostawione przez lwa; rekin i mała rybka podnawka; wieloryb i pąkle; storczyki rosnące na ogromnych drzewach lasów tropikalnych);

Protokooperacja – współżycie dwu gatunków czerpiących korzyści ze swojej obecności a jednocześnie nie będących od siebie całkowicie uzależnionymi (np. krab pustelnik i ukwiał – ukwiał korzysta z resztek pożywienia i transportu, a krab ma ochronę dzięki licznym parzydełkom ukwiału, bawół i ptaki bąkojady – oczyszczają skórę bawołu z pasożytów i jednocześnie ostrzegają krzykiem przed niebezpieczeństwem, wargatki sanitarniki czyszczą uzębienie dużych ryb drapieżnych;

Amensalizm – typ oddziaływania, w którym populacja jednego gatunku hamuje rozwój drugiego nie ponosząc strat i nie czerpiąc z tego korzyści (np. brzoza wydziela substancje hamujące rozwój sosny, orzech włoski wydziela chinon hamujący rozwój innych roślin);

Konkurencja – zachodzi między osobnikami o tych samych wymaganiach życiowych zajmujących tą samą przestrzeń i korzystających z tych samych zasobów będących w niedomiarze; możemy wyróżnić:

Drapieżnictwo – interakcja ma miejsce wtedy, gdy jedna populacja przynosi szkodę drugiej i sama w ten sposób czerpie korzyści. Dotyczy to przede wszystkim zwierząt i zachodzi w układzie drapieżca – ofiara, (np. ryś zjada zająca – spada populacja zajęcy, brak pokarmu (zajęcy) z kolei zmniejsza populację drapieżcy – rysia);

Pasożytnictwo – negatywny typ zależności między żywicielem a pasożytem. Pasożyt żyje kosztem gospodarza i przynosi mu szkodę, a równocześnie nie potrafi się utrzymać przy życiu bez niego; wyróżniamy np. pasożytnictwo: (pijawki, wszy, glista ludzka)

  1. Przedstawić krótką charakterystykę litosfery.

Litosfera - inaczej sklerosfera, zewnętrzna, sztywna powłoka Ziemi obejmująca skorupę ziemską i górną część płaszcza ziemskiego.

Astenosfera - to płynna magma po której “pływają” płyty tektoniczne ulegające wstrząsom sejsmiczny, jest ona częścią płaszcza

Skorupa Ziemska – jest ona twarda, dość chłodna, zbudowana z różnorodnych skał, jej grubość waha się od 5 do 80 km

Skorupa Kontynentalna - tworzy zręby kontynentów. Składa się ona z 3 warstw: Osadowej; granitowej i bazaltowej. Skorupa Oceaniczna – Składa się ona z warstwy osadowej, bazaltowej.

Według teorii Wegenera powierzchnia Ziemi składa się z pływających w plastycznym płaszczu płyt litosfery. Największymi z nich są płyty:

Pacyficzna,, Północnoamerykańska, Południowoamerykańska, Afrykańska, Antarktyczna, Eurazjatycka, Indoaustralijska.

  1. Sieć Natura 2000 – istota, cel oraz kontrowersje.

Natura 2000 - program utworzenia w krajach Unii Europejskiej wspólnego systemu (sieci) obszarów objętych ochroną przyrody. Podstawą dla tego programu jest unijna Dyrektywa Ptasia, Dyrektywa Siedliskowa (Habitatowa) oraz szereg innych rozporządzeń i dokumentów wykonawczych. Celem programu jest zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które uważa się za cenne i zagrożone w skali całej Europy i wymienia w załącznikach do wyżej wymienionych Dyrektyw.
1 Wyjaśnić pojęcie: łańcuch troficzny i podać poziomy troficzne.

Łańcuch pokarmowy, łańcuch troficzny - szereg organizmów ustawionych w takiej kolejności, że każda poprzedzająca grupa (ogniwo) jest podstawą pożywienia następnej.
Wyróżniamy poziom: producentów, konsumentów, reducentów.
Producenci - to organizmy autotroficzne, zdolne do wytwarzania materii organicznej.
Konsumenci - to organizmy heterotroficzne, przystosowane do pobierania materii organicznej od innych organizmów. Są to np.: roślinożercy, drapieżcy, pasożyty.
Reducenci - to organizmy, które rozkładają, redukują substancje organiczne powodując ich mineralizację.


Date: 2016-01-14; view: 880


<== previous page | next page ==>
Question rithorique | Wyjaśnić cel edukacji ekologicznej społeczeństwa.
doclecture.net - lectures - 2014-2024 year. Copyright infringement or personal data (0.009 sec.)