Home Random Page


CATEGORIES:

BiologyChemistryConstructionCultureEcologyEconomyElectronicsFinanceGeographyHistoryInformaticsLawMathematicsMechanicsMedicineOtherPedagogyPhilosophyPhysicsPolicyPsychologySociologySportTourism






Teoria patriarchalna

Polityka

U Arystotelesa jest rozumiana jako rodzaj sztuki rządzenia państwem, której celem jest dobro wspólne.

Wg M.Webera - polityka to dążenie do udziału we władzy lub do wywierania wpływu na podział władzy, czy to między państwami, czy też w obrębie państwa, między grupami ludzi, jakie to państwo tworzą.

Polityka jest to całość regulacji powiązanych ze sprawowaniem władzy w państwie. Obejmuje zarówno całokształt działań instytucji państwowych (stosowanie prawa) jak i sztukę zdobywania i utrzymania władzy, w tym również zastosowanie środków przymusu. Jeśli te dwa główne elementy stoją na wysokim poziomie rozwoju, to mówimy o uczestniczącej kulturze politycznej.

Władza polityczna

Brak jednolitej definicji władzy, niektórzy wręcz negują potrzebę jej istnienia.

Władza - możliwość wywierania przez jednostkę bądź grupę rzeczywistego wpływu na istotne okoliczności życia przez ukierunkowywanie własnego postępowania lub postępowania innych osób.

Władza polityczna to zdolność ukierunkowywania zachowań współzależnych społeczności o sprzecznych interesach za pomocą nakazów i zakazów egzekwowanych uznawanymi za dopuszczalne środkami (także przymusem), na tyle skuteczna i długotrwała, na ile uznawana przez podporządkowanych za prawomocną.

Zadaniem władzy publicznej jest zapewnienie i ochrona ładu umożliwiającego współżycie i współdziałanie w społeczeństwie.

Władza polityczna

Składa się z trzech elementów:
1. podmiotu władzy – osoba lub grupa mająca zdolność wydawania decyzji i wymuszania posłuszeństwa,
2. adresata władzy – osoba lub grupa, która musi stosować się do tych decyzji, podlegać im, wykonywać,
3. sfery władzy – dziedzina życia (politycznego) w obrębie której ta władza funkcjonuje.
Miedzy podmiotem władzy a adresatem zachodzi stosunek władzy – stosunek nadrzędności i podporządkowania.

Władza państwowa

Jest szczególnym rodzajem władzy. Rozumiana jako:

1) sytuacja, w której nakazy i zakazy jednych (organów państwa) wywołują określone zachowania innych,

2) szczególnego rodzaju stosunek społeczny,

3) uprawnienie do skutecznego formułowania norm wyznaczających postępowanie innych ludzi (pod groźbą zastosowania przewidzianych prawem środków przymusu).

M.Weber wyróżnił trzy rodzaje władzy: tradycyjna, legalna, charyzmatyczna.



Grupa interesu

Grupa – zespół ludzi, których wiąże jakaś więź społeczna.

Grupa interesu to grupa osób połączonych więzami wspólnych interesów lub korzyści, której członkowie mają świadomość istnienia tych więzów.

Grupy interesu:

· reprezentują interesy określonych grup społecznych wobec innych osób,

· przekazują postulaty swoich członków ośrodkom decyzyjnym,

· oddziałują na rząd, parlament, partie polityczne, opinię publiczną i tym samym wpływają na polityczne rozstrzygnięcia

Grupa państwowa – oparta na władzy podporządkowaniu, zależności członków społeczeństw od władzy państwowej. Szczególnie widoczna przy okazji wyborów i innych działalniach publicznych.

Organ państwowy

Organ państwowy - celowo zorganizowany i wyraźnie wyodrębniony zespół ludzi i środków, utworzony i działający na podstawie prawa, wykonujący w imieniu państwa określone zadania i mogący dla ich realizacji korzystać ze środków władczych i stosować przymus państwowy.

Wg koncepcji niemieckiej: jest organem państwa jako osoby prawnej. Sam nie jest podmiotem prawa. Działa w imieniu i na rzecz państwa.

Wg koncepcji francuskiej: organ państwa jest organem narodu (bo państwo to naród), organ dysponuje podmiotowością prawną.

Rozumiany też jako wyodrębniona organizacyjnie część aparatu państwa.

Klasyfikacja organów państwa

· jednoosobowe – kolegialne

· organy centralne – lokalne

· organy z wyboru, nominacji, kooptacji, dziedziczne.

· organy prawodawcze, wykonawcze, sądowe, kontrolne.

Aparat państwowy

Obejmuje oprócz organów państwowych, instytucje (np. policja) oraz środki o charakterze materialno-technicznym, służące do realizacji zadań państwa. System ten związany jest z koncepcją trójpodziału władzy.

Pochodzenie państwa

Wiąże się z długotrwałym procesem historycznym. Było efektem rozwoju kultury i cywilizacji. Powstało na ten temat wiele teorii.

Pochodzenie państwa - Arystoteles

Uważał, że państwo pochodzi z natury (teoria naturalnego rozwoju). Aby dojść do organizacji państwa należy przejść kilka podstawowych etapów (powstanie rodziny, gminy wiejskiej, miasta, polis i w końcu państwa). Państwo uważał za doskonałą organizację życia społecznego. Podkreślał fakt, że człowiek stworzony jest do życia w zbiorowości. Według Arystotelesa wpływ ludzi, którzy dążą do zdobycia władzy rozstrzyga o charakterze organizacji państwowej. Na kształt państwa wpływ ma również gospodarka, stosunki społeczne, położenie geograficzne, wielkość terytorium itp. Był zwolennikiem podziału zadań w państwie. Wyróżnił trzy czynniki władcze: obradujący, rządzący i sądzący. Dzięki temu w państwie panować miała sprawiedliwość i ład. Dostrzegł to, że nie wszystkie ustroje są dobre. Dobrymi formami państwa są: monarchia, arystokracja, politeja. Złymi zaś: tyrania, oligarchia oraz demokracja.

Pochodzenie państwa – teoria podboju

Odwołuje sie on do pierwotnych grup ludzkich. Grupy te przybierały postać hord (mniejsze grupy) i plemion (większe grupy - połączenie hord). Grupy te walczyły między sobą. Pojawiają się początki przywództwa. Powstają pierwsze ośrodki władzy na określonych terytoriach. Podstawowym czynnikiem tworzenia się organizacji państwa jest tu walka pomiędzy poszczególnymi grupami społecznymi. Państwo nie może powstać bez użycia siły. Władzę zdobywało plemię liczniejsze i lepiej zorganizowane, podporządkowywało sobie słabszą grupę, najczęściej czyniąc ich niewolnikami. Najważniejszą klasą była klasa panów (zwycięzców), najmniej ważna była klasa zwyciężonych. Z czasem zaczęła wytwarzać się również klasa średnia, która składała się m.in. z kupców.

Teoria podboju – cech państwa

· najdoskonalsza forma organizacji społeczeństwa,

· zwycięska mniejszość panuje nad większością poddanych,

· między poddanymi a panującymi zachodzi różnica ras,

· występuje prawo państwowe,

· państwo powstaje tylko w drodze walki i podboju,

· państwo musi mieć swoje terytorium,

· stosunki pomiędzy poszczególnymi państwami związane są zawsze ze stanem wojny.

Teoria umowy społecznej

Hobes - Koncepcja ta opierała sie na umowie między władcą a poddanymi. Człowiek stał się istotą społeczną. Hobbes zwrócił uwagę na to, że poszczególnym jednostkom bardziej opłaca się żyć w pokoju niż w ciągłej wojnie, choć pierwotny stan był stanem permanentnej wojny. Nie obowiązuje żadne prawo. Ludzie zawierają umowę "każdy z każdym" i powierzają władzę suwerenowi, który przestrzega określonych wcześniej praw. Powstaje państwo zwane Lewiatanem, któremu wszyscy poddani są bezwzględnie posłuszni i podporządkowani.

Teoria umowy społecznej

Rousseau, Locke - uważał, że rozwój materialny z czym wiązał sie również rozwój rolnictwa przyczyniły sie do pojawienia się organizacji państwa. Rozwój tych dwóch dziedzin spowodował wykształcenie się życia społecznego oraz pojawienie się prywatnej własności. Społeczeństwo zgodziło się na tzw. umowę zrzeszenia, która zapoczątkowała powstanie państwa. Pojawił się nowy podział społeczeństwa : rządzący i rządzeni. Umowa zrzeszenia spowodowała ukształtowanie się rządów despotycznych dlatego też część społeczeństwa chciała wrócić do umowy społecznej, która nawoływała do wolności dla wszystkich ludzi i zapewniała im równość.

Wg tej teorii państwo powinno służyć ludziom.

Powstanie państwa w drodze rozpadu wspólnot ludzkich

Engels - zakładał, że w wyniku rozpadu małych wspólnot ludzkich powstają poszczególne grupy społeczne. Wspólna własność zaczyna przekształcać się w gospodarkę indywidualną. Doskonalenie metod pracy powoduje podział społeczeństwa na rodzaj wykonywanej pracy i tym samym powstają zróżnicowane klasy społeczne. W społeczeństwie rodzi się nietolerancja dla klas niższych. Rody przekształcają się w państwo. Droga do tej zmiany jest dość długa. Grupą rządzącą staje się stan najbogatszy.

Stanowiła podstawę marksistowskiej teorii państwa.

Teoria walki klas

Marks - państwo to efekt powstania społeczeństwa klasowego i ukształtowania się własności prywatnej. Dlatego państwo jest narzędziem w rękach klasy posiadającej środki produkcji. Rozpad wspólnot stanowi jej pierwszy okres.

Historyczny model powstania państwa

Łowmiański – oparta na analizie powstawania państw słowiańskich. Opisał on dwa modele państwa: model ustroju plemiennego w jego późnej fazie oraz model ustroju państwowego we wczesnej fazie. Zauważył on, że niektóre elementy poszczególnych modeli są bardzo podobne. Proces przechodzenia z jednego ustroju do drugiego spowodowany był problemami wewnętrznymi.

Teoria teistyczna

św. Tomasz, św. Augustyn, św. Paweł – państwo powstało z woli Boga. Wywodzi od Boga samą zasadę władzy, natomiast istniejące konkretne państwa traktuje jako dzieła ludzi. Poszczególne państwa mogą być oceniane jako "dobre" lub "złe", a z tymi można podjąć walkę.

Teoria patriarchalna

Filmer – państwo powstało w wyniku ewolucji dawnego naczelnika plemienia, czy też rodu, który z czasem stał się królem. Charakterystyczna dla monarchii feudalnej.


Date: 2016-01-05; view: 1479


<== previous page | next page ==>
Was für einen Mund haben Sie? Was für Lippen haben Sie? Wie sind Ihre Zähne? Wie pflegen Sie sie? | Teoria solidarystyczna
doclecture.net - lectures - 2014-2024 year. Copyright infringement or personal data (0.009 sec.)