Według danych Eurostatu, w 2011 r. wzrost PKB Unii wyniósł 1,5%.Ten pokaznik jest na 0,5% mniej niż w 2010 roku, który był pierwszym rokiem po recesji lat 2008-2009.
Na osłabienie wzrostu gospodarczego w Unii Europejskiej wpływ miało szereg czynników, wśród
których jako główne można wskazać negatywne sygnały związane z opóźnieniem reform
w gospodarkach charakteryzujących się skomplikowaną sytuacją fiskalną oraz niepewną sytuację
gospodarczą na świecie. Także odudowaniu wzrostu nie sprzyjała niepokojąca sytuacja na rynkach finansowych oraz na rynku pracy(ilość osób bezrobotnych o 139,2 tys. większa w porównaniu do roku poprzedniego.Pogarszające się oczekiwania podmiotów gospodarczych również wpływały na ograniczenie odbudowy dynamiki inwestycji.
W 2011 r., podobnie jak przed rokiem, wystąpiły zróżnicowane tendencje w zakresie wzrostu
gospodarczego pomiędzy krajami Unii Europejskiej. Kraje bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia)
zanotowały najwyższe wzrosty PKB (odpowiednio o 5,9%, 5,5% oraz 7,6%), przy czym głównym
źródłem ich wzrostu był w 2011 r. popyt krajowy, w szczególności odbudowa inwestycji oraz
spożycia prywatnego.
Z kolei spadki PKB odnotowano w 2011 r. w Grecji (6,9%), Portugali (1,6%) oraz Słowenii (0,2%).
CZYNNIKI WZROSTU.
W strukturze wzrostu gospodarczego Unii Europejskiej w 2011 r. głównym czynnikiem jego
tworzenia był eksport netto. Przy wzroście gospodarki unijnej jako całości na poziomie 1,5%, wkład
eksportu wyniósł 1,0 p. proc. wobec 0,5 p. proc. w roku poprzednim.
Wkład popytu krajowego w 2011 r. we wzrost w Unii Europejskiej wyniósł 0,5 p. proc. i był
znacznie niższy niż w roku poprzednim, kiedy wynosił 1,6 p. proc. Spadek roli tego czynnika wzrostu
był wynikiem niższego wkładu ze strony spożycia ogółem. W 2011 r. wkład spożycia był minimalny,
na poziomie 0,1 p. proc., podczas gdy rok wcześniej było to 0,7 p. proc. Wśród krajów, w których
zaobserwowano najwyższy wpływ łącznego spożycia na wzrost gospodarki znajdowały się państwa
bałtyckie, charakteryzujące się jednocześnie wysokim poziomem wzrostu PKB.
Analizując kształtowanie się spożycia w krajach członkowskich Unii Europejskiej, należy zwrócić
uwagę na systematyczny spadek roli wydatków publicznych. Wysoki wkład spożycia publicznego we
wzrost PKB wystąpił w 2008 r. i było to 0,5 p. proc. W 2010 r. odnotowano udział w wysokości
0,2 p. proc, a w 2011 r. spożycie publicznie nie przyczyniało się już do wzrostu (wkład zerowy).
Kategoria spożycia indywidualnego negatywnie (-1,0 p. proc.) wpłynęła na wzrost w 2009 r., zaś
w znacznym stopniu, bo w 0,6 p. proc. przyczyniła się do odbudowy aktywności gospodarczej
w 2010 r. W roku następnym była praktycznie neutralnym składnikiem wzrostu gospodarczego
(wkład 0,1 p. proc.)
Rola inwestycji (nakładów brutto na środki trwałe) w generowaniu wzrostu PKB w krajach Unii
Europejskiej była w 2011 r. niewielka. Wobec pogarszających się perspektyw wzrostu
gospodarczego oraz sytuacji w sektorze finansowym niesprzyjającej zaciąganiu kredytów, wydatki
sektora prywatnego na inwestycje nie były w stanie wygenerować znacznego popytu
inwestycyjnego. Także sektor publiczny nie mógł przyczynić się do wyraźnego zwiększenia roli
inwestycji publicznych. Kontrybucja inwestycji w 2011 r. wyniosła 0,2 p. proc. na poziomie Unii
Europejskiej, przy znacznym zróżnicowaniu pomiędzy poszczególnymi krajami.
W 2011 r. można było także zaobserwować wyczerpywanie się potencjału cyklu zapasów
wspierającego wzrost w roku poprzednim. Na poziomie Unii Europejskiej zmiana zapasów
przyczyniła się do wzrostu PKB w 2010 r. w wysokości 0,9 p. proc., a w roku 2011 jedynie
w 0,2 p. proc.
*Korzystałaem z danych statystycznych podanych w Głównym Urzędzie Statystycznym