Analiza rentowności jest ważną częścią analizy wskaźnikowej.Rentowność można zdefiniować jako zdolność przedsiębiorstwa do generowania zysków.
Oceny tej dokonuje się w trzech podstawowych płaszczyznach - bada się rentowność:
· sprzedaży
· aktywów
· kapitałów własnych
Wskaźniki rentowności są relacją zysku do danej wielkości (tj. przychodów ze sprzedaży, aktywów, czy kapitału własnego. Są one specyficzną grupą wskaźników. Bowiem, w szczególności te wskaźniki należy rozpatrywać w kontekście danej branży lub w czasie.
6.1. Wskaźnik rentowności sprzedaży (ROS)
Wskaźnik rentowności sprzedaży dotyczy podstawowej działalności przedsiębiorstwa. Określa on bowiem rentowność tej działalności, eliminując wpływ czynników wynikających z sytuacji płatniczej przedsiębiorstwa, z działalności finansowej i innych uwarunkowań firmy. Może on więc służyć do porównania efektywności zastosowanych technologii w różnych firmach produkujących te same lub substytucyjne wyroby.[10]
ROS = ( Zysk netto (EAT) / Przychody ze sprzedaży) x 100%
ROS2009 = ( - 330 951 / 75 740) x 100% = - 437%
ROS2010 = ( - 36 765 / 149 130) x 100% = - 25%
ROS2011 = ( - 81 469 / 105 611) x 100% = - 77%
2009 rok
2010 rok
2011 rok
-437%
-25%
-77%
W 2009 roku wskaźnik ROS znajdował się na bardzo niskim poziomie czyli -437%. Taka zbyt mała wartość jest związana z kryzysem finansowym i dużym spadkiem sprzedaży. W roku 2010 ten wskaźnik wzrosł do -25% i w roku 2011 spadł do -77%. Powoli widać wzrost wskaźnika ROS.
6.2. Wskaźnik rentowności majątku trwałego (ROA)
Wskaźnik rentowności majątku trwałego określa poziom w jakim zwróciły się zainwestowane aktywa w danym okresie. Im wyższa wartość tego wskaźnika, tym lepiej dla przedsiębiorstwa, bowiem jest ono w stanie osiągnąć większy zysk niższym nakładem.
ROA = ( Zysk netto / Wartość majątku ogółem) x 100%
Wskaźnik znacznie wzrosł w roku 2011 i wynosi – 5,2% , ale nadal przynosi firmie tylko stratę. To oznacza, że jedna złotówka majątku przynosi 0,05 zł straty w 2011 roku dla spółki.
6.3. Wskaźnik rentowności kapitału własnego (ROE)
Wskaźnik rentowności kapitału własnego przedstawia stosunek zysku netto do przeciętnego stanu łącznej kwoty kapitału własnego. Wyraża on efekt finansowy działalności przedsiębiorstwa w przeliczeniu na jednostkę własnych źródeł finansowania majątku.[11]
Wartością tego wskaźnika w głównej mierze zainteresowani są właściciele przedsiębiorstwa (akcjonariusze, udziałowcy). Pozwala on bowiem określić stopę zwrotu, jaką przynosi im inwestycja w dane przedsiębiorstwo. Im wyższa jest rentowność kapitału własnego, tym możliwe jest uzyskanie wyższych dywidend oraz dalszy rozwój przedsiębiorstwa.
ROE = ( Zysk netto / Kapitał własny) x 100%
ROE2009 = (-330 951 / 647 976) x 100% = -51, 1%
ROE2010 = (-36 765 / 1 034 006) x 100% = -4%
ROE2011 = (-81 469 / 1 338 797) x 100% = -6, 1%
2009 rok
2010 rok
2011 rok
-51,1%
-4%
-6,1%
Wartość wskaźnika rentowności w 2011 roku informuje, że jedna złotówka kapitału własnego generuje ok. 0,06 zł straty.
Rysunek 2. Opracowanie własne
Jak wynika z powyższego wykresu, wszystkie wskaźniki rentowności (tj. sprzedaży, aktywów, czy kapitału własnego) w spółce Petrolinvest S.A. kształtowały się na niebezpiecznym, ujemnym poziomie w latach 2009-2011.
Podsumowanie
Podsumowując, należy stwierdzić, iż w analizowanym okresie można było zaobserwować wzrostowy trend w kształtowaniu się wszystkich wskaźników rentowności firmy ABC. W latach 2009-2011 rentowność sprzedaży, aktywów i kapitału kształtowała się na niebezpiecznym, ujemnym poziomie. Także wzrost widać w kształtowaniu wskażników płynności, chociaż widaczna jest nadpłynność aktywów spólki.
W roku 2010 sytuacja w firmie ABC uległa znacznemu polepszeniu. Firma notowała stratę finansową, ale na mniejszym poziomie czym w roku 2009 co ma ścisły związek z kryzym finansowym w latach 2008-2009 oraz spłatą pożyczek długoterminowych. Analiza zadłużenia spółki pokazuje nam, że w latach 2010-2011 firma korzysta z kapitału obcego na bezpieczym poziomie.
Załączniki
BILANS
na dzień 31 grudnia
tys. zł
tys. zł
tys. zł
AKTYWA
Aktywa trwałe (długoterminowe)
Rzeczowe aktywa trwałe
44 229
42 897
21 374
Nieruchomości inwestycyjne
2 567
2 567
2 567
Wartości niematerialne
Pozostałe aktywa finansowe
197 840
197 925
110 091
Udziały i akcje
633 440
634 111
887 883
878 076
877 535
1 021 929
Aktywa obrotowe (krótkoterminowe)
Zapasy
1 221
1 372
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności
4 788
8 675
2 283
Rozliczenia międzyokresowe
7 562
7 227
9 675
Inwestycje krótkoterminowe
127 410
343 670
524 228
Środki pieniężne
141 753
361 602
536 609
SUMA AKTYWÓW
1 019 829
1 239 137
1 558 538
PASYWA
Kapitał własny
Kapitał podstawowy
215 266
505 177
1 285 536
Wpłaty na kapitał akcyjny
1 023 399
37 831
Pozostałe kapitały
8 523
1 126 975
770 707
Niepodzielony wynik finansowy
-599 212
-635 977
-717 446
Kapitał własny ogółem
647 976
1 034 006
1 338 797
Zobowiązania długoterminowe
Oprocentowane kredyty bankowe i pożyczki
213 630
49 734
17 095
Rezerwy długoterminowe
10 196
6 092
3 667
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego
Pozostałe zobowiązania długoterminowe
18 986
3 889
4 277
242 839
59 769
25 202
Zobowiązania krótkoterminowe
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania
13 131
21 261
23 674
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego
Bieżąca część oprocentowanych kredytów bankowych i pożyczek
104 566
114 274
163 591
Rezerwy krótkoterminowe
9 277
8 749
6 289
Rozliczenia międzyokresowe
1 922
1 032
129 014
145 362
194 539
Suma zobowiązań
371 853
205 131
219 741
SUMA PASYWÓW
1 019 829
1 239 137
1 558 538
Rachunek zysków i strat
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia
tys. zł
tys. zł
tys. zł
Działalność kontynuowana
Przychody ze sprzedaży towarów i produktów
75 066
148 404
105 160
Przychody ze sprzedaży usług
Przychody ze sprzedaży
75 740
149 130
105 611
Wartość sprzedanych towarów i materiałów
59 816
132 594
93 341
Zużycie materia łów i energii
2 110
2 250
2 049
Świadczenia pracownicze
89 128
9 810
10 587
Amortyzacja
2 903
3 286
3 004
Usługi obce
22 637
17 698
14 987
Podatki i opłaty
3 775
Pozostałe koszty rodzajowe
1 038
1 448
1 789
Koszty działalności operacyjnej
178 516
167 845
129 532
Zysk (strata) brutto ze sprzedaży
-102 776
-18 715
-23 921
Pozostałe przychody operacyjne
3 477
2 009
Pozostałe koszty operacyjne
86 551
26 530
43 152
Przychody finansowe
27 662
35 715
142 707
Koszty finansowe
73 399
28 945
10 539
Odpis aktualizujący aktywa
101 045
147 185
Zysk (strata) brutto
-332 632
-36 765
-81 469
Podatek dochodowy
-1 681
Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej
-330 951
-36 765
-81 469
Zysk (strata) netto
-330 951
-36 765
-81 469
Średnia ważona liczba wyemitowanych akcji zastosowana do obliczenia podstawowego zysku na jedną akcję
13 518 960
33 127 514
72 742 841
Liczba rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych
Podstawowy zysk (strata) na 1 akcję w złotych
(24, 48)
(1, 11)
(1, 12)
Rozwodniony zysk (strata) na 1 akcję w złotych
(24, 48)
(1, 11)
(1, 12)
Bibliografia.
1. Ciseł W., Narkiewicz J., Analiza ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstwa, Centrum Badawczo-Szkoleniowe WSZiA, Zamość 2002.
2. Dudek E., Sprawozdanie finansowe jako element systemu informacyjnego rachunkowości, Monitor Rachunkowości i Finansów nr 4, 2003
4. Leszczyński Z., Skowronek-Mielczarek A., Analiza ekonomiczno-finansowa firmy, Difin, Warszawa 2001.
5. Leszczyński Z., Skowronek-Mielczarek A., Analiza ekonomiczno-finansowa spółki, PWE, Warszawa 2004
6. Praca zbiorowa pod red. G. K. Świderskiej i W. Więcława, Sprawozdanie finansowe bez tajemnic, Difin, Warszawa 2006.
7. Skoczylas W., Zakres i sposób ustalania wskaźników stosowanych do analizy finansowej przedsiębiorstw, Rachunkowość nr 2, 2004.
[1] www.petrolinvest.pl
[2] „Analiza finansowa w teorii i praktyce”, Grzegorz Gołębiowski, Agnieszka Tłaczała, Warszawa 2009, str. 184
[3] „Analiza finansowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem t.1“:praca zbiorowa, red. współaut. Lech Bednarski ; red. Tadeusz Waśniewski, Warszawa 1996, str. 331
[4] Analiza finansowa w teorii i praktyce”, Grzegorz Gołębiowski, Agnieszka Tłaczała, Warszawa 2009, str. 184
[5] Analiza wskaźnikowa sprawozdania finansowego” Dariusz Wędzki ; Kraków 2006 str. 298
[6] W. Ciseł, J. Narkiewicz, Analiza ekonomiczno- finansowa przedsiębiorstwa, Centrum Badawczo-Szkoleniowe WSZiA, Zamość 2002, s. 146.
[7] „Analiza finansowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem t.1“:praca zbiorowa, red. współaut. Lech Bednarski ; red. Tadeusz Waśniewski, Warszawa 1996, str. 343
[10] „Analiza finansowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem t.1“:praca zbiorowa, red. współaut. Lech Bednarski ; red. Tadeusz Waśniewski, Warszawa 1996, str. 456
[11] „Analiza finansowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem t.1“:praca zbiorowa, red. współaut. Lech Bednarski ; red. Tadeusz Waśniewski, Warszawa 1996, str.480