Heisenberg Interview

No Title

Physicist Jonothan Logan tells a strange tale that begins in 1946, soon after Germany surrendered. Fifteen of Germany's greatest physicists have been...

URL: terra.msrc.sunysb.edu/~dmyers/engines/thebomb

The World at War

Books - Bibliography. “Who burns books will burn people, too” New reviews. The Story of a U-boat Nco 1940-1946 by Wolfgang Hirshfeld The diary of a...

URL:worldatwar.net/books/list.html

The Critical Mass

From 1939 onward physicists understood that a neutron chain reaction in uranium was a possible way to liberate nuclear energy for research or for engines.

URL: www.sigmaxi.org/Amsci/captions/captions9...Logan-cap2.html

Heisenberg and the Nazi Atomic Bomb Project

THE UNIVERSITY OF California PRESS. Click on price to purchase: $35.00. Rose, Paul Lawrence Heisenberg and the Nazi Atomic Bomb Project. No one better...

URL: www.ucpress.edu/books/pages/8006.html

5. If You Like this Book: Heisenberg and the Nazi Atomic Bomb Project: A Study

Text Only. at a glance. reviews. customer comments. if you like this book... table of contents. Keyword Search. Books. Popular Music. Classical Music....

URL:www.amazon.co.hu/exec/obidos/ts/book-sim...ref=sim_m_books

6. Amazon.com: A Glance: Heisenberg and the Nazi Atomic Bomb Project: A Study in

at a glance. reviews. customer comments. if you like this book... table of contents. e-mail a friend about this book... Keyword Search. Books. All...

URL:wwwb244.test4040.yi.org/exec/obidos/ASIN/0520210778

7. Amazon com: A Glance: Heisenberg Probably Slept Here: The Lives, Times and I

at a glance. reviews. customer comments. if you like this book... table of contents. e-mail a friend about this book... Keyword Search. Books. All...

URL:wwwl.test4041.yi.org/exec/obidos/ASIN/0471157090/wowprices

8. Amazon com: A Glance: Heisenberg Probably Slept Here: The Lives, Times and I

at a glance. reviews. customer comments. if you like this book... table of contents. e-mail a friend about this book... Keyword Search. Books. All...

URL:www.amazon.com/exec/obidos/ASIN/0471157090/wowprices

Heisenberg

Werner Heisenberg. In addition to his pivitol role in the development of atomic theory, Heisenberg was a firm German patriot. Although he did not...

URL: www.chem.uidaho.edu/~honors/heisen.html

Heisenberg Interview

Parts of an Interview with Werner Heisenberg on Nuclear Energy Development in Germany during World War II. Conducted and edited by Joseph J. Ermenc,...

URL:www.acslink.aone.net.au/bclancy/haigerloch/int.htm

Jezuuu... Było tam wszystko. Plany, rysunki, obliczenia. Heisenberg rzeczywiście konstruował bombę atomową w Wiesbaden. Zresztą to był tylko jeden z ośrodków. Lise Meitner, Otto Hahn, Gustaw Harteck, Carl-Friedrich von Wiezsacker... Wielki, dwupiętrowy reaktor z ogromnym ko­minem. Zdjęcia, plany, rysunki, obliczenia, wspomnienia naukowców wraz ze schematycznymi szkicami. W sieci było wszystko. Także dokładny opis stanu badań w momencie, kiedy reaktory zostały przejęte przez sojusznicze wojska.

Wiśniowiecki zamówił jeszcze jedno piwo. W międzyczasie uporał się z frytkami, kiełbasą i kawą. Wystukał „Los Alamos, a-bomb”. Altavista znalazła sie­demset dziewięćdziesiąt tysięcy siedemset pięćdziesiąt pięć stron www odpowiadających. zadanym kryteriom. Znowu zerknął na pierwsze dziesięć.

Wystukał: „Los Alamos, a-bomb, Oppenheimer”. Z górą szesnaście milionów odwołań. Jezu... sieć to śmietnik. Prze­szedł na Science Search Index: „Los Alamos {and} a-bomb {and} Oppenheimer {and} concrete plans {and} mathematics calculations {and} physical research {and} hardware pho­tos”... Enter.

„Jedynie” osiemnaście tysięcy odwołań. Zamówił trzecie piwo i zaczął przeglądać. Sieć zawierała wszystko. Nawet modną przed dekadą książkę „Zrób sobie sam w piwnicy własną bombę atomową”. Całe szczęście, że jednak w piwnicy nie udało się nikomu tego dokonać... Usiłował zrozumieć, dlaczego Oppenheimer, a nie Heisenberg. Co sprawiło, że amerykańscy, żydowscy Niemcy, a nie nie­mieccy aryjscy Niemcy... gdzie tkwił błąd? Jaka była róż­nica?

Kelnerka podeszła specjalnie, żeby zapytać, czy chce ku­pić dyskietki, skoro przegląda tyle danych. Nie chciał. Po­dała mu więc obiad. Widziała wielu takich maniaków. Jeśli niczego nie zamierzał zapisywać, to była to tylko zabawa. I tak lepsza niż obłędne gry, które ściągali tu młodzi. Obli­czenia, zdjęcia, schematy urządzeń przynajmniej nie wyły, nie strzelały i nie piszczały wykorzystując całą moc kart dźwiękowych.

Wiśniowiecki skończył wieczorem z podpuchniętymi ocza­mi i bolącą głową. Jezu... Naprawdę przesiedział tak długo przed monitorem? Zapłacił kartą kredytową, bo nie miał przy sobie odpowiedniej ilości gotówki. Musiał więc czekać, aż kelnerka obsłuży „żelazko”, co wyraźnie sprawiało jej ogromne trudności. Wyjął z kieszeni telefon i wezwał tak­sówkę. Po tylu piwach wolał nie ryzykować jazdy własnym autem. Taksówkarz nie zdziwił się, że ma jechać tak blisko. „Sukces w pracy zawodowej”... Postanowił, że to będzie ostatni testowany przez niego sen. Ostatni i już. Oppen­heimer i Heisenberg... Tylko to miał w głowie. Oppie i Wil­lie, jak Flip i Flap.

JAPOŃSKIMitsubishi „Dolly” przewiózł go z Tokio do Mandżukuo. Tam, na lotnisku „Hinte III" dwóch rosłych ochroniarzy zastąpiła Ola Brzozowska, śliczniuteńka agent­ka wywiadu sejmowego. Przez cały czas słuchała muzyki z zawieszonego na pasku radia, szczebiotała bez przerwy z okropnym lwowskim akcentem - miał wrażenie, że wszystkie służby sejmowe rekrutowane są z województw centralnych, poprawna polszczyzna zdarzała się wyłącznie w wojsku i w telewizji. Jednak nie chciałby spotkać Oli w momencie, kiedy trzyma swój rewolwer w dłoni, ten, który tkwił na razie nieudolnie ukryty w kaburze pod dużym biustem. Sprawiała wrażenie, że wie, jak użyć tego czegoś, i użyje, jeśli
z jakichś względów będzie się jej to wydawało lepszym rozwiązaniem. W każdym razie ludzie na „Hinte III” rozstępowali się przed nią w popłochu, kiedy prowadziła go do kas biletowych.

Złapali austrowęgierską škodę „Hradec”, która leciała do Tomska. Tam, skonani i wymęczeni, przesiedli się do odrzu­towego Tura LOT-u, cywilnej wersji słynnego bombowca. Nareszcie można było zjeść coś ciepłego i zdrzemnąć się choć na chwilę. Niestety, pilot obudził ich głośnym komunika­tem, że minęli właśnie granicę województwa moskiewskie­go. Samej Moskwy nie zobaczyli ku ogromnej rozpaczy Oli. Najwyraźniej chciała mu pokazać Plac Biało-Czerwony i mauzoleum cesarza Napoleona
w murach Kremla. Wiśnio­wiecki dopiero teraz zrozumiał, dlaczego tak piękną dziew­czynę skierowano do ochrony - nadawała się bardziej na przewodnika niż na agenta wywiadu.

Rozdano im cukierki i wylądowali w Kijowie, gdzie na­reszcie można było się porządnie wyspać
w eleganckim hote­lu Żorża położonym tuż przy lotnisku. Żorż nie miał okien od strony płyty startowej, a miał za to specjalne, wzmocnio­ne ściany. W związku z tym dało się jakoś znieść ryk rozpę­dzanych odrzutowców.

Następnego dnia Ola wsadziła Wiśniowieckiego do rządo­wego Lockheeda. Tu już nie musiał mieć ochrony. Dwóch pi­lotów zdawało się spać nad eterami. Steward pytał tylko, ja­ką stację radiową mu puścić. Nie chciał żadnej.

Nie lądowali na Balicach, lecz na małym wojskowym lotni­sku ukrytym wśród gór na przedmieściach stolicy. Służbowy samochód sejmu z dyskretnie przyciemnionymi szybami wiózł go plątaniną obwodnic Krakowa, a potem zagubił się w wąskich uliczkach. Wiśniowiecki rozpoznał dopiero nowo­czesny hotel - „Patrię” Kiepury. Chryste! Zawieźli go więc na sam kraniec miasta, do Krynicy. Miał wrażenie, że jeśli prze­jadą jeszcze kilkaset metrów, to napotkają tablice informują­ce, że tu właśnie przebiega granica administracyjna stolicy.

Kilkaset metrów dalej... samochód zatrzymał się naresz­cie. Zaprowadzono go do małej willi „Kazimiera”. Mógł się wykąpać. Potem przebrano go w elegancki, wyjściowy garni­tur. Facet, który przyszedł chwilę później, nie musiał się przedstawiać... Bolesław Ziemiański, pracownik Drugiego Wydziału, szef ochrony Marszałka Sejmu. Krępy, zwarty, z obwisłą dolną wargą. Syn człowieka, który zastrzelił Bi­smarcka. Wiśniowiecki odruchowo odsunął się o krok.

- Proszę. - Tamten wskazał mu drogę. - To prywatny dom mojego brata - wyjaśnił. - Woleliśmy spotkać się na neutralnym gruncie.

- My?

- Zaraz pan zobaczy. - Otworzył drzwi prowadzące do ma­łego saloniku. - Proszę.

W środku siedzieli dwaj staruszkowie. Jeden za wielkim biurkiem, drugi na fotelu pod oknem. Jeden miał siwe, su­miaste wąsy, drugi starą, zużytą fajkę w ustach.

- Panowie pozwolą, że ich przedstawię... Pan Jeremi Szes­nasty Wiśniowiecki... - Dłoń pierwszego ochroniarza Rze­czypospolitej zwróciła się w drugą stronę. - Marszałek Sej­mu, pan Józef Klemens Kiniewicz-Piłsudski. Główny Kon­sultant Naukowy Sejmu, pan Albert Einstein.

Piłsudski przygładził sumiaste wąsy.

- Proszę, proszę... - Wskazał Wiśniowieckiemu fotel. Wy­raźnie rwało go biodro. Na biurku przed nim leżały rozsypa­ne tabletki antyreumatiku. Właśnie wziął dwie i popił kawą z małej filiżanki. Einstein nie odzywał się na razie. - Proszę się nie krępować... - mówił z silnym wileńskim akcentem, wodząc wokół swymi małymi oczkami.

Wiśniowiecki przypomniał sobie opis Normana Daviesa z książki opisującej bitwę sejmową
w dwudziestym roku, kiedy to legacjoniści rozbili partię socjalistyczną. Rodzi się pokusa, by porównać go do nosorożca: niezniszczalnego, krótkowzrocznego i nieprzewidywalnego. Kiedy tylko wywal­czył dla siebie polankę, łypał podejrzliwie małymi oczkami na każdego potencjalnego intruza. Kiedy raz został sprowo­kowany, zawsze istniało ryzyko, że zaszarżuje ponownie.

Wiśniowiecki zajął wskazany fotel. Nalał sobie koniaku, wziął cygaro... Davies się mylił. To nie nosorożec. Gdyby nie wąsy, Piłsudski przypominałby raczej kobrę. Gada z małymi oczkami i głową wzniesioną do ataku. Jedno jego ugryzienie było bardziej zabójcze niż atak całej chorągwi ciężkich bombowców...

- Jesteśmy panu winni wyjaśnienie tego niecodziennego wezwania - wysyczała kobra z wileńskim akcentem.

Jezus, Jezus... Widzieć te świdrujące oczka i być jego wrogiem... Piłsudski chy­ba nie miał już wrogów. Żywych.

Marszałek Sejmu poruszył się lekko. Wyraźnie nie mógł poradzić sobie z wła­snym biodrem. Musiało go boleć potwornie, bo nie mógł nawet zmienić pozycji. Grzechotnik z reumatyzmem w grzechotce... Zęby jadowe były jednak w porządku.

- Dyplomacja nakarmiła pana bzdurami...

- Wiem. Miałem się ożenić z Moniką Hitler.

- A tak. To ciągle aktualne... Resztę bzdur, które mówiła pani Potocka, może pan spokojnie zapomnieć. - Uśmiechnął się, ale wy­glądało to, jakby tygrys wyszczerzył kły, jakby skorpion uniósł swój ogon do ataku, jakby sama śmierć wzniosła właśnie swą kosę... - Interesuje nas bomba Heisenberga...

- Wiem. Mam dotrzeć do Wiesbaden...

- Proszę nie powtarzać słów tej idiotki - powiedział Piłsudski. - Mąż pani Hitler szpiegujący
w Wiesbaden... Tę bzdurę tylko dyplomacja mogła wymy­ślić.

Einstein wyjął fajkę z ust i uśmiechnął się lekko.

- Mam być waszym agentem?

- Pan już jest naszym agentem – powiedział Einstein koszmarną polszczyzną. Pan już wypełnił swoje zadanie... Ale jak mówiła pani Potocki, nic za darmo.

- Chyba nie rozumiem.

Piłsudski uśmiechnął się znowu. Chryste! Jakby sama śmierć się uśmiechała. Jakby grabarz wyszczerzył sztuczne zęby nad czyimś grobem.

- Problem jest taki... Pan Albert twierdzi, że zrobimy bombę Heisenberga nawet szybciej niż oni. Musimy mieć jednak jakieś plany. A wtedy... Pan Albert wyprodukuje to dla nas...

- To chyba powinna się nazywać bomba Einsteina? - od­ważył się przerwać Wiśniowiecki.

Einstein roześmiał się nagle. Piłsudski tylko pokręcił gło­wą.

- Bomba Einsteina już jest - powiedział. - Już jest i dzia­ła.

- Proszę?

- Widzi pan... Niemcy śmieją się z nas, że u nas wszystko jawne. Wszędzie można wejść, wszystko zobaczyć. A u nich totalna tajemnica. Wiejska piekarnia jest strzeżonym obiek­tem wojskowym... No ale... Pan wie, co to jest zasada nie­oznaczoności Heisenberga. A nikt na świecie nie wie, co to jest druga teoria względności Einsteina! Bo my chronimy tylko rzeczy ważne. Nie wiejską piekarnię. My chronimy drugą teorię względności.

- Co to jest teoria względności? – zapytał Wiśniowiecki.

- Pan jest fizykiem. Ale musiałby pan spędzić lata, żeby to pojąć.

- Dalej nie rozumiem.

- Widzi pan - ten okropny, wileński akcent ledwie pozwa­lał na zrozumienie słów Marszałka Sejmu. - Pan Albert skonstruował z panami Rejewskim, Zygalskim i Różyckim maszynę Einsteina. Zwaną potocznie Enigmą.

- A wiem... Słyszałem plotki. Podobno jakaś niemiecka maszyna do szyfrowania.

Piłsudski uśmiechnął się ciepło. Tak ciepło, jak tylko śmierć potrafi.

- Rozpuszczamy plotki, że to niemiecka maszyna do szyfrowania. A chodzi o maszynę względnych rzeczywisto­ści...

- Słucham?

- O maszynę, która pozwala naszym agentom wnikać do względnych rzeczywistości. - Piłsudski wziął kolejną tablet­kę z biurka i popił resztką kawy. - Interesuje nas bomba Heisenberga. Ale wiemy, że to dwupiętrowe urządzenie z ogromnym kominem. I jak takie coś zastosować? Podwieźć pociągiem do wrogiego miasta? Nie... Czy nie lepiej wysłać agenta do takiej względnej rzeczywistości, gdzie bomba ato­mowa już jest? Mała, poręczna, gotowa do użycia? Jakby po­wiedział ten pański Rappaport
z „Latryny”... small, friendly, ready to use.

Piłsudski zaczął się śmiać. Wyglądało to, jakby stado hien szczerzyło zęby.

- Jezus... I to ja jestem tym agentem?

Piłsudski skinął głową.

- Boże... - Wiśniowiecki nagle coś sobie przypomniał. ­- Ja... Przecież wy mi się tylko śnicie! To miał być test snu „Sukces w pracy zawodowej”!

- No, niestety - mruknął Einstein. Właściwie mógł mówić w jidysz, Wiśniowiecki ledwie go rozumiał. - To uboczny efekt naszej technologii. Wszystkim agentom wydaje się, że śnią...

-To przejdzie po kilku miesiącach - dodał Piłsudski.

- Ale... nazwa „Sukces w pracy zawodowej” bardzo mi się podoba. - Einstein się roześmiał. Ten przynajmniej śmiał się normalnie. Przypominał człowieka, a nie stado pająków nad wybebeszoną muchą.

- Przyjdzie tu hipnotyzer - mruknął Marszałek Sejmu. ­Pomoże panu przypomnieć sobie wszystko
z tego... tak zwa­nego „snu”. A pan... Odrysuje nam wszystkie plany, odtwo­rzy wszystkie obliczenia. Rozumie pan?

- Tak. Nie... - jęknął Wiśniowiecki. - Jezu. To ja tylko śniłem tamtą rzeczywistość? Tam, gdzie śniłem tę???

- Tak.

- O Matko Boska... - Potrząsnął głową. Nawet doskonały koniak nie przynosił ulgi. - Ta technologia to przecież wła­dza nad światem.

Piłsudski przygładził wąsy.

- A jak pan myśli? - powiedział cicho. - Do czego dążymy?

- Ale przecież tam... tam jest tyle cudownych rzeczy... Przecież... Nie wysyłaliście innych agentów?

- Owszem. Ta pańska dwustutonowa, samobieżna arma­ta, pańska trzystumilimetrowa „Latrynka”...
W innej, względnej rzeczywistości ta maszyna śmierci nazywa się „Konfucjusz” i jest produkcji chińskiej. Pański wóz amuni­cyjny to w innej rzeczywistości superciężki czołg „Józef Sta­lin VI”. PZL „Puławski” P-92 to gdzie indziej F-16 „Fighting Falcon”. - Piłsudski spojrzał na rozsypane pastylki na bla­cie biurka. - Antyreumatik nazywa się gdzie indziej Volta­ren. I dzięki niemu chyba jeszcze żyję... Pan był ranny pod Phenianem... Zakażenie, prawda? Przeżył pan dzięki anty­biotykom. W tym przypadku nie zmieniliśmy nazwy, bo to ładnie brzmi po polsku. Bombowiec „Tur” to po prostu B-52. „Żubr” to SU-26... „Łosia F2” zwą gdzie indziej „Tornado”! Mam wymieniać dalej?

- Nie.

- A tak nawiasem mówiąc... Kto w świecie, który się panu „śnił”, skonstruował bombę atomową?

- Oppenheimer.

- No... To nawet nieźle brzmi. Zamiast bombą Heisenber­ga możemy to coś nazwać bombą Oppenheimera. Niech się niemiecki wywiad pogubi szukając nie istniejącego człowie­ka...

Einstein skinął głową.

- No i dobrze. - Piłsudski podniósł laskę, wstał ciężko, z wyraźnym trudem i podszedł do okna. Popatrzył na „Patrię” Kiepury. Potem odwrócił się i oparł o parapet.

- Dobrze... pan nam wszystko narysuje, a potem pojedzie pan do Breslau poznać Monikę Hitler.

- Do Breslau? - Wiśniowiecki podskoczył. - Dlaczego aku­rat tam?

Piłsudski spojrzał na niego zmęczonym wzrokiem.

- W Breslau jest nasz konsulat. Naprzeciw takiego bastio­nu, teraz właściwie górki porośniętej lasem. Śliczne, roman­tyczne miejsce. Zorganizujemy przyjęcie, bo Monika często odwiedza Breslau. Hanussen, oficjalny astrolog Hitlera, ma tam swoją willę.

- Wiem... - Wiśniowiecki nie mógł pozbierać myśli. - ­W tej względnej rzeczywistości, o której śniłem... Urodziłem się we Wrocławiu.

- A co to jest Wrocław?

- Polski Breslau.

Piłsudski łypnął swoimi małymi oczkami na Einsteina. Ten wyjął fajkę z ust i wzruszył ramionami bez słowa.

Date: 2015-12-11; view: 1181