Zdefiniuj podstawowe regulatory gospodarki

Koncepcja strategii judo D. Yoffie

Nowy sposób konkurencji rokuje większe nadzieje na sukces w konkurencji globalnej dżudokom niż sumotori. Po prostu co raz częściej, aby wygrywać w konkurencji globalnej trzeba być znacznie szybszym, bardziej zwinnym i unikać bezpośredniego zwarcia z konkurentem i wykorzystać lewarowo jego słabości. Trzeba umieć znaleźć lepszy i szybszy dostęp do najważniejszych współczesnych rynków i czynników wytwórczych: wiedzy, talentu i kapitału. Teoria strategii judo – nazwa – polega na metaforze: walka sumo nie tylko wymaga ogromnej masy ciała zawodników, ale i zajmowania przez nich dużej części maty („rynku”), u sumotori – najbardziej podziwiane są predyspozycje wysoce techniczne i szybkościowe.

Koncepcja hardball

Twórcy koncepcji twardej piłki również zwracają uwagę na to, że struktury przedmiotowe rynku stają się bardzo burzliwe, zmienne, konkurencja radykalnie różni się od modeli teoretycznych budowanych w poprzednich falach konkurencji. Autorzy jednak nie podzielają przekonania, że w związku z tym konkurencja ta jest bardziej „elegancka”, „cywilizowana”, sprawniej doprowadza do korzystnej ogólnogospodarczej alokacji, kreacji, podziału, wartości i rewitalizacji zasobów. Jest ona ostrzejsza i brutalniejsza.

Koncepcja odwróconych dóbr publicznych

Kiedyś (analiza typów dóbr i usług Savasa) te które określaliśmy jako prywatne, charakteryzowały się łatwym wykluczeniem z konsumpcji innych oraz konsumpcją indywidualną. Łatwe też były do wytwarzania przez prywatne przedsiębiorstwa mogące sobie w ich sprzedaży zwracać nakłady na produkcję i przede wszystkim wysokie nakłady na B+R, dające im przewagę konkurencyjną. Odwrotnie było w przypadku dóbr publicznych, które przy prywatnym wytwarzaniu były narażone na korzystanie z nich przez gapowiczów (pajęczarzy).

Tymczasem w epoce, którą nazywamy piątą falą konkurencji, producenci dóbr prywatnych znajdują się w sytuacji producentów dóbr publicznych. Przewaga konkurencyjna osiągnięta dzięki wielkim nakładom na wiedzę szybko ulega erozji, konkurenci działający jak gapowicze mają szybki dostęp do wytwarzania tych dóbr (podkupują pracowników innowatora, analizują jego produkt i bardziej lub mniej go kopiują, wykorzystują wiele innych kanałów, przez które wiedza prywatna staje się rynkową). Stąd też dla przedsiębiorstw zdobywających przewagę innowacyjną konieczna jest strategia GBF czyli Get Big Fast, według Jeffa Bezosa, twórcy Amazona. Musisz jak najszybciej stać się dużym, jak najszybciej wykorzystać przewagę innowacyjną, konkurencyjną. Oczywiście przyśpiesza to piątą falę – hiperkonkurencję. W tym czasie postępuje co raz szersza prywatyzacja dóbr publicznych, opracowywane są na systemie eliminowania gapowiczów dóbr publicznych z tradycyjnych dóbr publicznych. Nowego typu dobrami publicznymi piątej fali stają się dobra prywatne.

Zdefiniuj podstawowe regulatory gospodarki

I regulator – gospodarstwa domowe

Jednostka lub grupa jednostek ludzkich będących finalnym właścicielem kapitału rzeczowego, pieniężnego, ludzkiego i intelektualnego w gospodarce, który wykorzystuje dla długookresowej własnej użyteczności, pełniąc funkcję konsumenta, pracownika, przedsiębiorcy i menadżera oraz kreując instytucje prosumenta, przedsiębiorstwa, rynku i państwa.

II regulator – przedsiębiorstwa

Względnie trwała organizacja i instytucja gospodarki – przyjmująca w różnych krajach i okresach historycznych różne formy prawne, w tym szczególnie własnościowe – która dzięki swoim licznym odbytym i potencjalnym autonomicznym zdolnościom zapewnia gospodarstwom domowym wyższą długookresową użyteczność z posiadanego przez nie kapitału (ludzkiego, rzeczowego, pieniężnego, intelektualnego, społecznego), niż mogłyby same osiągnąć przez własne gospodarowanie (ekonomię arystotelowską) w gospodarce rynkowej, państwowej lub w jakiejkolwiek ich mieszance.

III regulator – państwo

Państwo jako regulator, czyli działania władz publicznych wszystkich szczebli ich struktury hierarchicznej, które wykorzystując swoje autonomiczne możliwości władcze (siły), podejmują decyzje oraz ustalają zasady i procedury, w których gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa muszą przestrzegać w ustalaniu cen, wyborze struktury jakościowej, czasowej i przestrzennej produkcji i zakupów, w podziale wygospodarowanej nadwyżki itp.

IV regulator – rynek

Jeden z mechanizmów regulacji gospodarki polegający na tym, że transakcje kupna i sprzedaży decydują o tym, co się w gospodarce wytwarza i nabywa oraz gdzie zostanie zastosowany kapitał gospodarstw domowych (ludzki, rzeczowy, pieniężny, intelektualny, społeczny).

41. Nadwyżka korzyści korpuskularności nad kosztami niezwrotnymi oraz nadwyżką korzyści praw własności nad kosztami transformacji jako cel autonomiczny zakładania przedsiębiorstw

- korpuskularność - (cząsteczkowość) lepiej jest nadać jakiś charakter swojemu przedsięwzięciu, by móc je dalej rozwijać mimo, że niesie to ze sobą niewątpliwie pewne koszty

- opanowanie korpuskularności może dla handlowca Jana kowalskiego sprzedającego w szczęce oznaczać budowę profesjonalnego sklepu z ewidentnymi kosztami niezwrotnymi, jednak będzie to niosło za sobą możliwość dalszego rozwoju

- w przypadku własności - pewna część dóbr nazywanych dobrami publicznymi powinna być dostarczana przez sektor publiczny

wszystkie dobra w gospodarce można sprowadzić do czterech idealnych typów oraz wielu ich mieszanek. Oprócz dóbr publicznych są jeszcze: dobra prywatne, dobra wspólne i dobra taryfowe. Te idealne typy wyróżnia się za pomocą dwóch kryteriów: możliwości wykluczenia konsumentów z ich nabywania bez opłaty oraz wskazywania, na ile konsumpcja określonych dóbr ma charakter indywidualny, a na ile zbiorowy.

42. Kognitywna teoria przedsiębiorstwa:

1. Elementem budowy przedsiębiorstwa w tej teorii jest kognitywność (inteligencja). Granice instytucjonalne i organizacyjne między przedsiębiorstwem, rynkiem i gospodarstwami domowymi kształtuje rozwój kognitywności człowieka. Przedsiębiorstwo jest to organizacja kreowana przez ludzkie decyzje uwarunkowane psychologicznymi zdolnościami poznawczymi i decyzyjnymi człowieka. Przedsiębiorstwo jako organizacja stworzona przez człowieka nie może być w pełni efektywne i nie może znaleźć w pełnego optymalnego rozwiązania np. maksymalizować zysku.

2. Przedsiębiorstwo mimo, że jest wytworem człowieka staje się bardzo pożyteczny dla "naturalnej" inteligencji rynku, tak jak komputer jest użyteczny dla człowieka. Granice przedsiębiorstwa wyznaczają możliwości człowieka budowania organizacji, która coraz szerzej zastępowałaby runek z jego inteligencją naturalną.

3. Przedsiębiorstwo w konkurencji oraz organizacji gospodarki:

Przedsiębiorstwo nie musi wykorzystać swojej siły rynkowej (udziału w rynku), ponieważ jego kierownictwo nie musi opanować maksymalnie kognitywności.

4. Korzyści przedsiębiorstw, a korzyści ogólnogospodarcze.

Organizacja i przedsiębiorstwo nie mogą być doskonałe. Teoria:

Ewokuje słabość przedsiębiorstwa (organizacji) ale i podkreśla, że mają one do odegrania ważną, niezbywalną rolę w gospodarce i dobrze zastępują rynek oraz różne hybrydowe instytucje.

5. Rola właściciela, przedsiębiorcy, managera i konsumenta w przedsiębiorstwie. Teoria koncentruje uwagę na menadżerach; menadżer - ważniejszy niż właściciele przedsiębiorcy. Najważniejsze kwestie: organizacja przedsiębiorstwa, wew. struktura organizacyjna, relacja menadżerów różnych szczebli i menadżerów z pracownikami.

6. Zakładanie, funkcjonowanie i rozwój przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo = przedsięwzięcie trudne do kognitywnego opanowania przez człowieka. Przedsiębiorcy zakładają je jednak licząc, że uda im się to bardziej niż innym. Dzięki temu osiągną korzyści autonomiczne (przewaga organizacyjna) oraz powszechne (zyski).

7. Zarządzanie przedsiębiorstwem - polega na komunikatywności, która jest ograniczona ludzkimi możliwościami kognitywności. Zarządzanie doprowadza jednak do rozszerzenia możliwości kognitywnych.

8. Związki przedsiębiorstwa z makroekonomicznymi zmianami i polityką makroekonomiczną. W efekcie stosowania policy mix nie występują jednoznaczne zachowania przedsiębiorstw przewidywane w teorii neoklasycznej przedsiębiorstwa i przyjmowane implicite w stosowaniu polityki makroekonomicznej. Policy mix jest również ograniczona racjonalnie możliwościami kognitywności organów państwa i ich relacji z przedsiębiorstwami.

9. Wpływ przedsiębiorstwa na wzrost i rozwój gospodarczy:

Ścieżka wzrostu i rozwoju staje się nieokreślona, trudna do planowania i predykcji. Pojawia się konieczność nieustannego jej korygowania.

43.TEORIA PRZEDSIĘBIORSTWA ZASOBÓW I KOMPETENCJI:

1. Elementami budowy tej teorii są specyficzne aktywa. Granice instytucjonalne i organizacyjne między przedsiębiorstwem, gospodarstwami domowymi, rynkiem kształtuje minimalizacja korzyści netto rozwoju specyficznych aktywów. Przedsiębiorstwo to instytucja i organizacja, w których dzięki menadżerom( przedsiębiorcom) następuje rozwój zasobów materialnych i kompetencji ludzkich przez ich wzajemne wzbogacanie się, dywersyfikacje, osiąganie unikalnej różnorodności. Przedsiębiorstwo nie poszukuje swoich optymalnych granic wręcz przeciwnie stara się zawsze utrzymywać nadmierne zdolności produkcyjne aby: dywersyfikować, rosnąć, wprowadzać innowacje, być przygotowanym na pozytywne i negatywne nieprzewidziane sytuacje, tworzyć niepowtarzalne i nie do imitowania unikaty. Celem przedsiębiorstwa jest jego zrównoważony wzrost, równowaga miedzy zyskiem długo i krótko okresowym. Przewaga konkurencyjna w gospodarce utrzymuje się dzięki unikalności połaczenia aktywów materialnych i niematerialnych przedsiębiorstwa, powodującego że lepsze przedsiębiorstwa wygrywają z drugimi.

2 Kluczową rolę w przedsiębiorstwie odgrywa menager utożsamiany z przedsiębiorcą. To menadżer tworzy unikalne połączenia aktywów materialnych i niematerialnych, zdolności wytwórczych przedsiębiorstwa przez : kreacje, destrukcje, integracje, absorpcję reputację, protekcję.

44.TEORIA OPCJI REALNYCH:

1. Elementami budowy tej teorii jest bezpieczeństwo zwrotu z kapitału. Granice kształtuje minimalizacja kosztów gwarancji, realizacji zwrotu z kapitału. Przedsiębiorstwo = instytucja i organizacja „ubezpieczająca” projekty inwestycyjne, których rentowność rynkowa rzadko jest osiągalna w praktyce. Wówczas konieczny jest podmiot, który będzie elastycznie reagować i dokonywać koniecznych korekt w projekcie czego nie jest w stanie dokonać rynek. Celem przedsiębiorstwa jest utrzymanie wysokiej rentowności dla której rynek jest zagrożeniem.

2. Otoczeniem przedsiębiorstwa jest jego biznes plan. Jeśli biznes plan musi ulec zmianie na skutek działań konkurencji lub szoków podażowych, popytowych to przedsiębiorstwo dokonuje zmiany swojej działalności.

3. Przedsiębiorstwa zastępują rynki terminowe w gospodarce. Słaby rozwój tych rynków (kapitałowych, finansowych) jest jedną z największych słabości gospodarki rynkowej i dlatego istnienie przedsiębiorstw w gospodarce jest bardzo korzystne.

4. Kluczowa rola – menadżer, który staje się też przedsiębiorcą. Pieniądze właściciela przedsiębiorstwa są inwestowane w profesjonalnych strategiach finansowych. Jeśli nie jest zadowolony z osiągnięć finansowych może sprzedać udziały i poszukać lepszych lokat. Menadżerowie powinni realizować oczekiwaną rentowność właścicieli, bojąc się obniżki wartości firmy i przejęcia jej przez skoncentrowanych właścicieli.

5. Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa i struktura jego aktywów muszą być bardzo elastyczne.

Model, w którym konsument dysponujący strumieniem teraźniejszych i przyszłych dochodów podejmuje decyzję o wyborze poziomu konsumpcji w poszczególnych okresach nazywamy modelem wyboru międzyokresowego.

45.TEORIA PRZEDSIĘBIORSTWA WYNIKAJĄCA Z PRAW WŁASNOŚCI:

1. Elementami tej budowy są prawa własności podmiotów wnoszących czynniki do procesów gospodarczych. Granice kształtuje efektywność systemu rynków. Przedsiębiorstwo to instytucja koncentrująca i przejmująca prawa własności od podmiotów uczestniczących w procesach gospodarczych. Im bardziej rodzaj działalności gospodarczej wymaga niepodzielnych czynników wytwórczych tym większa konieczność koncentracji własności czyli rozwoju przedsiębiorstwa, zastępowania przez przedsiębiorstwo rynku w koordynacji gospodarki co jednakże nie oznacza ograniczenia roli rynku. Precyzyjna lokacja prawa własności jest warunkiem istnienia rynku. Przedsiębiorstwa mają granice w postaci efektywności funkcjonowania rynku, a ściślej systemu rynków. Przy efektywnie funkcjonującym systemie rynków nawet najmniejszy akcjonariusz nie jest gorszym właścicielem niż właściciel jednoosobowy.

2. Im precyzyjniejsza lokacja praw własności tym silniejsza konkurencja, większa szansa na efektywny system rynków.

3. Przy precyzyjnie określonej lokacji praw własności gospodarka osiąga największe korzyści.

3. Kluczowa rola – właściciel, ale przy nieefektywnym systemie rynków może utracić te rolę na rzecz menadżerów. Możliwe jest włączenie menadżerów i klientów we własność przedsiębiorstwa.

4. Teoria przypisuje duże znaczenie zarządzania (menadżerów) we własność przedsiębiorstwa.

46. BEHAWIORALNA TEORIA PRZEDSIĘBIORSTWA:

1. Elementami tej teorii są interesy w gospodarce. Granice kształtują koszty harmonizacji sprzecznych interesów w gospodarce. Przedsiębiorstwo to organizacja i instytucja o charakterze wręcz politycznym stanowiąca koalicję i subkoalicję różnych interesariuszy. Sprzeczność interesów różnych interesariuszy powoduje, że niewiadomo do realizacji jakiej wiązki celów ostatecznie dojdzie w poszczególnych przedsiębiorstwach. Cel faktycznie realizowany staje się wypadkową różnych interesów i w praktyce przedsiębiorstwo może maksymalizować zysk, sprzedać, wzrost udziału w rynku, wynagrodzeń, inwestycji, produkcji itp. Mimo że w ramach realizacji tych celów zachodzą sprzeczności. Granice przedsiębiorstwa wyznaczają trwałość kolalicji i subkoalicji interesów.

2. Rola właściciela, przedsiębiorcy, menadżera i klienta (konsumenta) w przedsiębiorstwie. Właściciele, przedsiębiorcy, menadżerowie, klienci należą do głównych (nie jedynych) interesariuszy w przedsiębiorstwie. W różnych przedsiębiorstwach różnie kształtują się relacje między nimi, siły wpływu poszczególnych z nich.

3. Teoria wskazuje, że przedsiębiorstwo jest bardziej skoncentrowane na wewnętrznej walce i harmonizacji interesów niż w walce zewnętrznej. Osłabia to zewnętrzną pozycję konkurencyjną przedsiębiorstw, ale tworzy też nieformalną, „dziką” konkurencję wewnętrzną, która osłabia dominację i monopolistyczne praktyki w gospodarce.

51. TEORIA KOSZTÓW TRANSAKCJI SPECYFICZNYMI AKTYWAMI O. WILLIAMSONA. RYNEK CZYNNIKÓW WYTWÓRCZYCH:

1. Elementami budowy tej teorii są transakcje specyficznymi aktywami w gospodarce. Granice kształtuje minimalizacja kosztów transakcji aktywami o różnym stopniu specyficzności. Przedsiębiorstwo to organizacja i instytucja koordynująca gospodarkę, alternatywna i komplementarna w stosunku do rynku i instytucji hybrydowych łączących rynek i przedsiębiorstwa. Koordynuje ono gospodarkę, minimalizuje koszty transakcji, transakcji będących najbardziej elementarnymi jednostkami gospodarki.

2. Pozycję w gospodarce (na rynkach) przedsiębiorstwo buduje w dwóch wymianach: strukturalnym (monopol, konkurencja, bariery wejścia na rynek) oraz instytucjonalnym (koszty transakcji, motywacja, prawa własności, koszty agencji). W pierwszym wymiarze przedsiębiorstwo wykorzystuje umiejętność tworzenia siły, w drugim umiejętność tworzenia efektywności. Teoria wykazuje większe znacznie wymiaru instytucjonalnego.

3. Kluczowe znaczenie w firmie ma menadżer (zarządzanie). Dostrzega się konieczność włączenia do analizy konsumenta i właściciela dzięki kosztom transakcji, które także ponoszą te podmioty.

52. TEORIA PRZEDSIĘBIORSTWA JAKO DECYDENTA W NIEKOMPLETNYCH KONTRAKTACH:

1. Elementami budowy „przedsiębiorstwa” w tej teorii są kontrakty. Granice kształtuje minimalizacja kosztów kontroli niekompletności i złożoności kontraktów. Przedsiębiorstwo jest to instytucja gospodarki, która musi się pojawić, ponieważ rynek jest to zbiór kontraktów, które jednak nie mogą być kompletne, nie można w nich zawrzeć wszystkiego, co się zdarzy w trakcie ich realizacji, nie można przewidzieć wszystkich okoliczności, które wystąpią. Stąd też konieczność pojawienia się instytucji, która kontrolowałaby realizację kontraktów i decydowała, co robić, gdy pojawią się okoliczności nieprzewidziane w kontraktach. Granicą przedsiębiorstwa staje się zdolność sprawowania kontroli przez właścicieli i menadżerów nad kolejnymi kontraktami doprowadzającymi do rozwoju przedsiębiorstwa.

2. Istnienie optymalnej kontroli kontraktów i najwyższa ranga decyzji realizacyjnych sprawiają, że przedsiębiorstwa same się ograniczają w eliminowaniu konkurencji w gospodarce. Optymalna kontrola i decyzje realizacyjne zmuszają też przedsiębiorstwa do decentralizacji (uruchomieniu wewnętrznej konkurencji centrów decyzyjnych).

3. Pomiędzy podmiotami (przedsiębiorca, menadżer, klient) toczy się walka o to, kto będzie miał największą kontrolę nad kontraktami i największe możliwości ich modyfikowania. Najsilniejszą pozycję ma właściciel. Jego istotę (potrzebę w gospodarce) również kreuje niekompletność kontraktów. Właściciel w stosunku do swojej własności nie ma problemu z niekompletnością kontraktu, ponieważ nie ma w ogóle problemu kontraktu. Sam decyduje, co z nią zrobić. Zatrudniony menadżer czy pracownik muszą podpisywać wiele kontraktów z właścicielem. W tej teorii poświęca się jednak wiele miejsca BADANIOM WARUNKÓW, w których będzie następować równowaga interesów właściciela, przedsiębiorcy, menadżera, klienta. W praktyce menadżer otrzymuje od właściciela ogromną władzę wykonawczą, natomiast właściciel nie jest w stanie podejmować decyzji w niezliczonych sytuacjach nieokreślonych w kontraktach i kontrolować tych sytuacji.

4. Przedsiębiorstwa są silnym konkurentem państwa (rządu, banku centralnego). Toczą z nim „walkę” o kontrolę nad jak największą częścią gospodarki.

53. ROLA GOSPODARSTWA DOMOWEGO W TEORII PRZEDSIĘBIORSTW:

Gospodarstwa domowe istniały od zawsze. Przedsiębiorstwo, rynek i państwo zabierają gospodarstwu domowemu część jego zdolności regulacyjnej służącej mu do zwiększania swojej użyteczności. Gospodarstwo domowe „godzi się” na to, widząc w tym wzrost swojej użyteczności. Gospodarstwa domowe godzą się na to same, kreując przedsiębiorstwa, rynki i państwo. „Godząc się”, wchodzą w sferę regulacji instytucji i organizacji rynku, przedsiębiorstwa, państwa, a także innych instytucji utworzonych z tych czterech głównych, przede wszystkim jako właściciele przedsiębiorstw, przedsiębiorcy, menadżerowie, pracownicy i konsumenci. Mogą występować we wszystkich tych rolach lub tylko w niektórych z nich. Jeśli nie dostrzegą swojej użyteczności, wycofują się z rynku. Takie powroty do „gospodarki naturalnej, czyli gospodarki gospodarstwa domowego (ekonomii arystotelowskiej) obserwuje się np. w czasie wojen, w trakcie eksperymentów instytucjonalnych np. podczas komunizmu wojennego – dzieje się tak gdy efektywność pozostałych instytucji regulujących gospodarkę nie może się zwiększać lub gdy zostaje mocno ograniczona.

54. ROLA KRAŃCOWEJ PRODUKCYJNOŚCI PRACY W ALOKOWANIU DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ:

Produkcyjność krańcowa- zmiana efektywności spowodowana nieproporcjonalnym przyrostem produkcji w następstwie angażowania kolejnej jednostki zmiennego czynnika produkcji(np. pracy). Początkowo produkcja rośnie więcej niż proporcjonalnie, by po przekroczeniu punktu optimum przynosić mniejsze przyrosty produkcji niż przyrosty zmiennego czynnika produkcji (pracy). Kolejne nakłady, np. pracy, przynoszą coraz mniejszy efekt, czyli zmniejszający się produkt krańcowy, spowodowany zwiększeniem czynnika produkcji (pracy) o jednostkę, przy założeniu, że pozostałe czynniki są stałe. Produkcyjność krańcowa i-tego czynnika mówi, o ile jednostek wzrośnie wielkość produkcji, jeśli nakład i-tego czynnika zwiększy się o 1 jednostkę przy niezmienionych nakładach pozostałych czynników produkcji.

Funkcja produkcji wskazuje technicznie (a nie ekonomicznie) możliwą wielkość produkcji. Po włączeniu kosztów czynników produkcji do analizy możliwości producenta uzyskamy rzeczywistą wielkość produkcji, jaką może on wytworzyć przy danym poziomie kosztów. Wówczas będziemy mówili o efektywności ekonomicznej produkcji, czyli sytuacji polegającej na takim wykorzystaniu nakładów czynników produkcji, aby koszt wytworzenia jednostki produktu był minimalny. Efektywność ekonomiczna oznacza wybór w oparciu o zasadę najmniejszego kosztu produkcji.

Dokonując wyboru metod wytwarzania, producent powinien kierować się kryterium efektywności ekonomicznej i technicznej. Oba jednak optima producenta będą optimami cząstkowymi. Dopiero po uwzględnieniu relacji pomiędzy kosztami i przychodami określić można warunki pełnej równowagi producenta.

55.

56. PREFERENCJE KONSUMENTA I SKŁADNIKI INTELEKTUALNE WARTOŚCI PRODUKTU:

W mikroekonomii zakłada się, że konsument jako jednostka maksymalizująca ma preferencje określone na zbiorze koszyków, czyli potrafi uporządkować koszyki od najgorszych do najlepszych. Zakłada się ponadto, że preferencje te spełniają pewne podstawowe własności – przechodniość, kompletność i ciągłość, które gwarantują możliwość dokonania wyboru przez konsumenta.

Dwa aspekty preferencji cieszą się szczególnym zainteresowaniem ze strony ekonomistów – stosunek konsumenta do koszyków niepewnych i koszyków przyszłych. Zakłada się, że preferencje konsumentów mogą zostać przybliżone funkcjami użyteczności rozdzielnymi względem wykluczających się stanów (względem różnych realizacji zmiennej losowej lub różnych okresów).

Modelowanie niepewności w problemie wyboru konsumenta, sprowadza się zazwyczaj do przyjęcia określonej postaci rozkładu prawdopodobieństwa na zbiorze koszyków. Rozkład ten jest nazywany loterią.

Pierwsza próba prezentacji preferencji na zbiorze loterii z wykorzystaniem funkcji użyteczności opisujących preferencję względem koszyków pozbawionych ryzyka, była koncepcja użyteczności oczekiwanej wprowadzona przez von Neumana i Morgensterna (1944).

Wklęsłość lub wypukłość funkcji decyduje o postrzeganiu i postawach konsumenta względem ryzyka. Im bardziej wklęsła funkcja użyteczność tym większa awersja do ryzyka konsumenta.

Do opisania awersji konsumenta stosuje się współczynnik Arrowa-Pata, inaczej współczynnik względnej awersji do ryzyka RRA).

Intelektualne składniki wartości produktu:

- wyższa intelektualna (smart) użyteczność produktu lub usługi

- korzyści z tytułu rzadkości (wyjątkowości)

- relacje nabywcy (prestiż, więź z dostawcą, wpływ na innowacyjność i „skrojenie produktu na miarę”,

swoista symetryczna popytowa strona kapitału intelektualnego (KI), który w tworzeniu tych składników ma wysoki udział i sam się pomnaża przez tworzenie tych składników.

61. Wielkość nominalna PKB w złotych, wzrost PKB w %, inflacja grudzień do grudnia, stopa bezrobocia, saldo obrotów bieżących do PKB, deficyt budżetowy w 2008 roku w Polsce

1. Inflacja - procentowy wzrost poziomu cen towarów i usług w grudniu danego roku w stosunku do poziomu cen w grudniu roku poprzedniego.

2. Stopa bezrobocia -wielkość statystyczna opisująca nasilenie zjawiska bezrobocia w danej populacji; stosunek liczby osób bezrobotnych do liczby ludności aktywnej ekonomicznie (zasobu siły roboczej populacji)

3. PKB nominalny oblicza się według bieżącej wartości pieniądza.

4. Saldo obrotów bieżących – zawiera informacje o obrotach towarowych (zwane bilansem handlowym), a także: obrót usług, transfery pieniężne (społeczeństwa i rządu) oraz przepływy związane z dochodami z inwestycji.

5. Deficyt budżetowy – występuje, gdy wydatki w budżecie danej instytucji (zazwyczaj państwa) są wyższe niż jej dochody.

Wielkość nominalna PKB w złotych: 684,5 mld dolarów

Wzrost PKB w %: 4,8%

Inflacja : 4,2%

Stopa bezrobocia: wzrosła do 9,5 proc, waha się od 11,5% do 8,%;

Saldo: 5,3% PKB

Deficyt: 16,5-17 mld zł

Date: 2016-01-14; view: 3396