I PRZEDMIOT EKONOMII I JEJ KLASYFIKACJA

MAKROEKONOMIA

Wykłady

Prof .zw. dr hab. Hubert Bronk

Literatura:

1) Barro R.I. „Makroekonomia“ PWE W-wa 1997;

2) Begg D., Fischer S., Dornbrusch R. : „Makroekonomia“ PWN W-wa 1997;

3) Grzelak A., Legnicka A.: „Makroekonomia: PTE Szczecin 1999;

4) Grzywacz W.: „Podstawy makroekonomii” PTE Szczecin 2002;

5) Hall E., Taylor J.B.: “Makroekonimoa- teoria funkcjonowania i polityka” PWN W-wa 1995;

6) Kamerschen D.R., McKenzie R.B., Nardinelli C.: „Ekonomia“ Solidarność Gdańsk 1991;

7) Kornai J.: „anti equilibrum” W-wa 1973;

8) Lange O.: „Ekonomia polityczna” tom III PWE W-wa 1975;

9) Próchnicki L.: „Makroekonomia – zrozumieć gospodarkę” WSZB. Szczecin 1993;

10) Samuelson P.A., Nordhaus W.D.: „Ekonomia” tom I i II PWN W-wa 1996;

11) Praca zesp. pod redakcją S. Marciniaka: „Makro- i mikroekonomia” PWN W-wa ’01;

12) Praca zesp. pod redakcją R. Milewskiego: „Podstawy ekonomii” --||-- --||-- --||--

13) Praca zesp. pod red. Cz. Sułkowskiego: „Makroekonomia” US 1995;

14) „Polska w starej i nowej gospodarce. Spojrzenia makro- i mikroekonomiczne”;

15) Rocznik statystyczny.

PROGRAM:

1. Przedmiot ekonomii i jej klasyfikacja.
2. Prawa i prawidłowości ekonomiczne (podstawowe pojęcia).
3. Rynek.
4. Produkcja i jej własności.
5. Ruch okrężny w gospodarce. Równowaga rynkowa.
6. Produkt krajowy brutto. Dochód narodowy.

7. Czynniki wzrostu i rozwoju gospodarczego.

8. System pieniężno – kredytowy.

9. Inflacja.

10. System finansowy państwa.

11. Cykliczność rozwoju gospodarczego.

12. Handel zagraniczny.

13. Rynek pracy.

14. Gospodarka globalna.

15. Transformacja systemu gospodarczego w Polsce.

(24.09.2004 r.)

I PRZEDMIOT EKONOMII I JEJ KLASYFIKACJA

1. Pojęcie ekonomii

1.1. Paradygmat klasycznej ekonomii (paradygmat – teoria naukowa, model).

1.2. Ekonomia – nauka o gospodarstwie społecznym.

2. Przedmiot ekonomii

2.1. Ekonomia jako dyscyplina naukowa.

2.2. Ekonomia- nauka badająca zachowania w procesach:
- produkcji,
- podziału,
- wymiany,
- konsumpcji.

3. Pojęcie rzadkości w ekonomii.

4. Zasoby

4.1. Praca

4.2. Technologia

4.3. Ziemia

4.4. Kapitał

Najbardziej znani ekonomiści:

* Oskar Lange;

* Edward Taylor;

* Edward Lipiński;

* Michała Kalecki;

* Leszek Balcerowicz.

EKONOMIA – pochodzi od Ksenofonta (Grecja V/IV w. p.n.e.) – to nauka o gospodarowaniu, zarządzaniu majątkiem, domem, nazwa ekonomia pochodzi od Arystotelesa.

Ukształtowanie się ekonomii w system naukowy wiąże się z powstaniem liberalnego systemu gospodarczego – kapitalizmu wolnokonkurencyjnego.

Ojcem ekonomii politycznej jest Adam Smith (1723-1790) oraz D. Ricardo (1772-1823).

Paradygmatem klasycznej ekonomii stała się nieograniczona, wolna konkurencja, a regulatorem rynku – niewidzialna ręka, która sprawia, że sprzeczne z interesem ogółu działania przemysłowców są w końcu zgodne z interesem społeczeństwa.

W Polsce ekonomią polityczną nazywa się naukę o gospodarstwie społecznym (np. J. Supiński czy S. Grabski – Ekonomia społeczna 1932).

PRZEDMIOT EKONOMII:

Ekonomia jest dyscypliną zajmującą się opisem kategorii i zjawisk gospodarczych oraz ich analizą teoretyczną, służącą wykryciu prawidłowości procesu gospodarowania. Jest to nauka o metodach oszczędnego gospodarowania ograniczonymi zasobami, o alokacji w celu zaspokojenia konkurujących ze sobą potrzeb w sposób możliwie najpełniejszy. Zadanie polega na takim wykorzystaniu ograniczonych środków, aby maksymalizować cel, do którego dążymy.

KATEGORIE EKONOMICZNE to podstawowe pojęcia, które odzwierciedlają najogólniejsze i najistotniejsze związki zachodzące w gospodarce (np. towar, cena, koszt, zysk).

ZJAWISKA EKONOMICZNE to fakty, zdarzenia, które można zaobserwować w rzeczywistości gospodarczej (np. zmiany cen, zmiany popytu i podaży dóbr i usług).

Wg A. Marshalla ekonomia jest nauką o tym, jak ludzie żyją, działają i myślą w codziennym życiu gospodarczym. Głównie zaś zajmuje się motywami, które najsilniej i najtrwalej wpływają na postępowanie człowieka w dziedzinie jego życia gospodarczego.

Ekonomia jest nauką badającą zachowania ludzi w procesach:
- produkcji,
- podziału,
- wymiany,
- konsumpcji.

Zasoby, którymi dysponuje ludzkość dla produkcji dóbr i usług są rzadkie (ograniczone), a potrzeby ludzkie nieograniczone i nienasycone. Ich alokacja pomiędzy cele produkcyjne musi być racjonalna, efektywna i optymalna w danych okolicznościach (warunkach) i czasie.

Teoria ekonomiczna jest uproszczonym wyjaśnieniem tego, jak gospodarka lub jej fragment funkcjonuje lub funkcjonowałby w określonych warunkach.

Ekonomia pozytywna – stanowi gałąź badań ekonomicznych, która zajmuje się światem takim, jakim on jest, a nie takim, jakim powinien być.

Ekonomia normatywna – stanowi gałąź badań ekonomicznych, która zajmuje się sądami wartościującymi, jakie powinny być ceny, poziom produkcji, dochodu.

(15.10.2004 r.)

ZASOBY, WŁASNOŚĆ I KONKURENCJA

Mikroekonomia jest badaniem pojedynczych rynków, np. zboża, książek, transportu, itd., które funkcjonują w ramach gospodarki narodowej (branże).

Przedmiot zainteresowania mikroekonomii:

· co określa cenę poszczególnych dóbr i usług?;

· co określa wielkość produkcji poszczególnych przedsiębiorstw?;

· co określa wielkość produkcji gałęzi przemysłu, transportu?; wielkość produkcji musi być mierzona przez tzw. mierniki naturalne (np. w transporcie w odniesieniu do przewozu osób – ich liczba oraz pasażerokilometry; a w odniesieniu do ładunków – ich ilość wyrażona w tonach bądź też praca przewozowa w tonokilometrach /masa x odległość/); mierników naturalnych nie wolno do siebie dodawać; wielkości ekonomiczne – produkcja wyrażona w jednostkach pieniężnych;

· co określa wysokość płac, stopę procentową pożyczkodawcy, zyski przedsiębiorstwa?;

· jaki jest wpływ polityki rządu na poziom płac minimalnych, podatki, cała?.

Mezoekonomia jest badaniem i analizą zjawisk związanych z procesami przemian strukturalnych, a zatem zmian relacji między gałęziami i sektorami produkcji i zatrudnienia oraz regionami. Najczęściej region= województwo.

Przedmiot zainteresowań mezoekonomii:

• podmioty większe od indywidualnych będące agregacją:

- branżową,

- gałęziowo-sektorową,

- terytorialną,

• zrzeszenia branżowe,
• gałęzie gospodarcze,
• sektory.

Regulacja zachowań przedsiębiorstwa

To zasady i mechanizmy podporządkowujące realne procesy gospodarcze i wyznaczające reguły zachowania się podmiotów gospodarczych w ramach systemu, wprowadzające ład i porządek w jego działaniu.

W gospodarce rynkowej podstawową rolę regulacyjną odgrywają mechanizmy rynkowe (mechanizmy konkurencji) przy aktywnym oddziaływaniu państwa.

Mechanizmy rynkowe wyrażają zależności przyczynowo – skutkowe, jakie zachodzą między elementami rynku:
- podażą,
- popytem,
-cenami
w krótkich jak i długich okresach.

Date: 2015-12-24; view: 1517