Pojęcie stosunków międzynarodowych

Rozdział I

Co to jest stosunki międzynarodowe?

Pojęcie stosunków międzynarodowych

Międzynarodowe stosunki ekonomiczne są składową systemu istniejących międzynarodowych stosunków. Pojęcie "międzynarodowe stosunki" jest dosyć szerokie. Ono włącza się najpierw stosunki międzypaństwowe, w których subiektami występują państwa i ich zjednoczenia jak nośniki publicznej władzy. Subiektami tych stosunków mogą być również i międzynarodowe organizacje, w szczególności ekonomiczne ta inne.

Jak i dowolne społeczne stosunki, międzynarodowe stosunki są stosunkami nadbudowy charakteru. Analiza naukowej literatury z tego pytania daje możliwość wyciągnąć wniosek o tym, że pod międzynarodowymi (międzypaństwowymi) stosunkami trzeba rozumieć stosunki, które wychodzą za granice państw i powstają między nimi. Te stosunki, jak wiadomo, reglamentują się normami międzynarodowego prawa.

Ekonomiczne stosunki międzypaństwowe powstają i ustalają się przede wszystkim między państwami jak politycznymi formami organizacji społeczeństwa, co wyraża uwarunkowaną ekonomicznym ustrojem pewną polityczną władzę ekonomicznie panującej klasy albo całego narodu. Oni mogą powstawać również, jak już zaznaczało się, i między państwami i międzynarodowymi organizacjami.

Międzynarodowe stosunki ekonomiczne - to szczególna forma społecznie-produkcyjnych związków między oddzielnymi państwami, między państwami i międzynarodowymi organizacjami, między międzynarodowymi organizacjami.[1]

Za swoją treścią międzynarodowe stosunki ekonomiczne są skomplikowane. To uwarunkowano, po pierwsze, znaczną ilością krajów, ich ugrupowań i międzynarodowych organizacji, które są subiektami międzynarodowych stosunków ekonomicznych. Po drugie, na trudność i charakter tych stosunków istotnie wpływa i społeczno-polityczny ustrój krajów albo ich ugrupowań. Całkowicie zrozumiale, że pewne właściwości w stosunkach ekonomicznych istniały (i istnieją jeszcze i dziś) między krajami z różnym społeczno-ekonomicznym ustrojem.

W związku z zakresem rozpowszechnienia działania międzynarodowych stosunków ekonomicznych, ich podzielają na trzy główne poziomy: mikro, makro i ponadnarodowy poziom.

Do mikro, odnoszą międzynarodowe łączniki, które spełniają oddzielni obywatele, przedsiębiorstwa czy firmy przez przeprowadzenie operacji gospodarek zewnętrznych. Na makro rozmieszczone bezpośrednio państwowe i międzypaństwowe międzynarodowe procesy narodowego gospodarstwa, które spełniają i regulują zewnętrzną działalność gospodarczą. Ponadnarodowy poziom przedstawia całokształt międzynarodowych związków branżowego czy regionalnego znaczenia.

Oprócz tego wyróżniają poziomy międzynarodowych stosunków ekonomicznych za poziomem rozwoju stosunków między subiektami tych międzynarodowych stosunków ekonomicznych. Bardzo prostym poziomem międzynarodowych stosunków ekonomicznych w danym wypadowi są międzynarodowe ekonomiczne kontakty - pojedyncze, okazyjne ekonomiczne łączniki, które regulują się pewnymi zestawami jednorazowych ugod i mają epizodyczny charakter. Rozwinięte i trwalsze jest międzynarodowe ekonomiczne współdziałanie, które bazuje się na długotrwałych międzynarodowych ekonomicznych ugodach i umowach, odpornych ekonomicznych łącznikach między subiektami.

Międzynarodowa ekonomiczna współpraca - to mocne i trwałe łączniki spółdzielczego charakteru, w podstawie których leżą wyprodukowane i uzgodnione zawczasu zamiary, co jest przymocowane w długotrwałych ekonomicznych ugodach i umowach. Najwyższym poziomem rozwoju międzynarodowych stosunków ekonomicznych jest międzynarodowa ekonomiczna integracja, która rozumie pod sobą bardzo ciasne łączniki między gospodarkami różnych państw (zlanie gospodarek), przeprowadzeniem wspólnej uzgodnionej doustnie ekonomicznej i gospodarki zewnętrznej polityki.[2]

Obiektami międzynarodowych stosunków ekonomicznych jest to, na co jest skierowana gospodarcza działalność subiektów światowego gospodarstwa. Do ich odnoszą eksport i import towarów, usług, kapitału; międzynarodowa specjalizacja i kooperacja produkcji; spełnienie gospodarczej działalności za granicą; finansowe operacje; naukowo-techniczne łączniki; dzierżawa środków produkcji; przeciwny handel; wspólna przedsiębiorczość.

Subiektamimiędzynarodowych stosunków ekonomicznych są uczestnicy stosunków, które mogą aktywnie i stosunkowo niezależny działać dla spełnienia własnych ekonomicznych interesów. Do ich należą, prawne osoby fizyczne, państwo, międzynarodowe organizacje i niektóre specyficzne subiekty.

Pod osobami fizycznymi, które są subiektami międzynarodowych stosunków ekonomicznych, rozumieją oddzielnych prawo stanie i zdolny do działania indywiduumów, które występują od swojego imienia, celem których jest zadowolenie indywidualistycznych interesów (najemni pracownicy, turyści, komersanci-indywidualiści).

Pod osobami prawnymi, które są subiektami międzynarodowych stosunków ekonomicznych, trzeba rozumieć organizacje, firmy, korporacje, które istnieją stale, mają własny majątek, mają prawo kupować, posiadać, korzystać i rozporządzać obiektami własności, prawo być skarżącym i pozwanym w sądzie, są nosicielami samodzielnej majątkowej odpowiedzialności i zajmują się zewnętrzną działalnością (komandytowe spółki akcyjne, spółki z ograniczoną i nieograniczoną odpowiedzialnością, jednoosobowe przedsiębiorstwa) gospodarczą.[3]

Państwo jest głównym subiektem systemu światowego gospodarstwa, właśnie dlatego ma bezpośredni wpływ na funkcjonowanie tego systemu. Główna rola państwa - stworzenie pola dla działalności innych subiektów różnych poziomów przez układanie ugod i umów o dwustronnej czy wielostronnej współpracy. Do specyficznych subiektów międzynarodowych stosunków ekonomicznych należą wielonarodowe korporacje, międzynarodowe wspólne przedsiębiorstwa.[4]

Na współczesnym etapie głównymi subiektami międzynarodowych stosunków ekonomicznych są narodowe gospodarstwa, regionalne integracyjne ugrupowania krajów, ponadnarodowe korporacje, międzynarodowe organizacje.

Głównymi formami międzynarodowych stosunków ekonomicznych, przez które spełnia się funkcjonowanie systemu światowego gospodarstwa, są:

· międzynarodowy handel towarami,

·międzynarodowy handel usługami,

·międzynarodowa migracja siły roboczej,

·międzynarodowa migracja kapitału,

·międzynarodowe walutowy-finansowe stosunki,

· międzynarodowe kredytowe stosunki,

· międzynarodowe naukowo-techniczne stosunki,

· międzynarodowe integracyjne procesy i inne.[5]

Jednak, wyraźnego, jedynego i dokładnego rozgraniczenia form międzynarodowych stosunków ekonomicznych nie istnieje, przecież istnieje mnóstwo mieszanych form (tak zwanych "subform"), które włączają elementy dwóch i więcej form. Toż stosunek takiej "subformy" do jakiejś z "czystych" (głównych) form jest bardzo warunkowy, i odbywa się za dominacją oznak pewnej jednej z tych głównych formy.

Date: 2016-01-14; view: 1030