Podaj 3 główne przyczyny wojny w Iraku w 2003 roku oraz czy zarzuty wobec Hussaina zostały potwierdzone.

Kiedy w roku 1991 armia iracka została z łatwością pobita przez USA i koalicję, wielu zaczęło pytać: dlaczego nie posunięto się dalej? Najlepsze jednostki Saddama Husajna były zdruzgotane, nastroje wśród irackiej ludności – buntownicze. Wystarczyło pójść za ciosem. Sprzymierzeni poprzestali jednak na uwolnieniu Kuwejtu, sankcjach gospodarczych i oficjalnym potępieniu Saddama. Jaki był powód tej zadziwiającej decyzji?

Rok 1991 obfitował w wiele ważnych wydarzeń. W tym czasie waliło się w gruzy całe ZSRR i wiele spraw z tym związanych wydawało się ważniejszych. Możliwe, że George Bush Senior chciał mieć wolne ręce. Ze słów jego samego wynika, iż sprzymierzeni nie liczyli na tak szybkie zwycięstwo nad Saddamem i zwyczajnie nie mieli opracowanych planów dotyczących okupacji Iraku czy zmiany tamtejszych rządów. Paradoksalnie upadek Saddama Husajna mógł grozić destabilizacją całego regionu. Nie w smak Stanom Zjednoczonym byłby m.in. wzrost znaczenia ich największego wroga – Iranu.

Jakiekolwiek byłyby jednak powody, faktem jest, iż Saddam Husajn utrzymał się przy władzy. Jego kraj – upokorzony klęską i z wyniszczoną gospodarką – stał się miejscem znacznie dogodniejszym dla uprawiania totalitarnej demagogii. Saddam – miłośnik Stalina – zaczął w coraz większym stopniu podpierać swój reżim religią. Lata dziewięćdziesiąte były dla Iraku okresem biedy i rozgoryczenia. W takich warunkach w kraju tym dorastało całe nowe pokolenie.

Tymczasem Stany Zjednoczone nie były zainteresowane rozwiązaniem sprawy irackiej do końca. Za prezydentury Billa Clintona ograniczano się jedynie do inspekcji ONZ. Inspektorzy sprawdzali, czy nad Eufratem nie wytwarza się broni masowego rażenia. Lotnictwo sprzymierzonych kontrolowało nad Irakiem wyznaczone strefy powietrzne.

Zmiana warty

Sytuacja zmieniła się wraz z odejściem Clintona i wygraniem wyborów przez Georga Busha Juniora, kontynuatora ojcowskiej polityki. Jeszcze przed zamachami z 11 września 2001 roku nowy gabinet rozpoczął działania mające na celu obalić reżim Husajna. W planach znalazło się wsparcie antysaddamowskiej opozycji, znanej jako Narodowy Kongres Iraku, i otoczenie Mezopotamii silnymi jednostkami wojskowymi od strony Kuwejtu, Turcji i Arabii Saudyjskiej.

Społeczeństwo irackie miało zostać sprowokowane do działania wyśrubowanymi sankcjami gospodarczymi i – przynajmniej takie jest oficjalne stanowisko USA - samodzielnie obalić dyktatora. Skoncentrowane oddziały wojskowe miały wkroczyć w przypadku „komplikacji”, jest jednak prawdopodobne, że od samego początku planowano wesprzeć powstańców zbrojnie i osadzić na siłę popierany przez siebie rząd.

Sytuacja uległa zmianie wraz z atakiem na World Trade Centre. Niezależnie od tego, czy za atakiem stała niezależna Al’Kaida, czy - jak twierdzą niektórzy - działający z premedytacją rząd Stanów Zjednoczonych, nie miał z tym związku rząd iracki. Saddam Husajn skomentował jedynie całe zajście w słowach brzmiących mniej więcej: „Nie wiem kto to zrobił, ale mu gratuluję”.

Pretekst

Pomimo braku dowodów, wydarzenia z 11 września były wyrokiem właśnie na Irak. Przerażona opinia publiczna, szczególnie w USA, z łatwością dała sobie wmówić, że bazy terrorystyczne znajdują nie tylko w anarchistycznym Afganistanie ale także w zurbanizowanym Iraku.

Powstałe zaraz po zamachu zjawisko - „Wojna z Terrorem” doprowadziła do uchwalenia przez Kongres doktryny „Ataku Prewencyjnego”. Na jego mocy Stany Zjednoczone uznały własne prawo do napaści na dowolny kraj na świecie, pod warunkiem, że stwarza on „zagrożenie terrorystyczne”. Wspomniane zagrożenie można było interpretować w dowolny sposób - praktycznie każde liczące się państwo ma przecież zakłady chemiczne, artylerię czy chociażby samolot, który można roztrzaskać na terytorium USA. Za pierwszy cel – po Afganistanie – uznano, rzecz jasna, Irak.

Zobacz także

Pustynna Burza

Iran. Chłopiec do bicia

Inwazja na Irak - przebieg

Błyskawiczny sukces ataku na Afganistan zachęcił administrację Georga Busha do podjęcia kolejnego kroku w „Wojnie z Terrorem”. Do agresji potrzebne było jeszcze poparcie polityczne pozostałych potęg Zachodu i ONZ. Stany Zjednoczone chciały wystąpić w takiej samej roli, jak w roku 1991 - raczej jako przywódca demokratycznej koalicji i wyzwoliciel niż jako dbające o własne interesy mocarstwo.

Aby osiągnąć ten cel rozpoczęto zbieranie dowodów na posiadanie przez Irak broni masowego rażenia. W mediach zrobiło się znowu głośnio o masakrach Kurdów z końca lat osiemdziesiątych, przypomniano, że Irak utrudniał ostatnie inspekcje inspektorów ONZ, nie wpuszczał ich do niektórych obiektów i naruszał przestrzeń powietrzną zastrzeżoną dla nadzorujących go samolotów koalicji.

Bush ze swoją gwardią przyboczną

wikipedia.org

Pod koniec roku 2002 Rada Bezpieczeństwa ONZ zażądała od Iraku wpuszczenia inspektorów do wskazanych przez siebie obiektów, gdzie broń mogła być produkowana. W razie odmowy zagrożono poważnymi konsekwencjami. Irak inspektorów wpuścił, jednak podobno nie spełnił wszystkich ich żądań. Miało się to okazać bezpośrednim pretekstem do ataku.

Date: 2016-01-14; view: 714