v Teoria zdobyła największą popularność w latach 90-tych XX wieku
v Jest nazywana liberalną teorią integracji europejskiej
v Moravcsik starał się wyjaśnić przyczyny spowolnienia procesów integracji
v Procesy negocjacyjne między członkami UE i ich ostateczny rezultat są wynikiem zbieżności interesów państw wiodących w UE oraz pozyskiwania poparcia dla proponowanych rozwiązań w drodze różnorodnych kompromisów
v Moravcsik zakłada, że strony uczestniczące w negocjacjach działają racjonalnie
v Państwa narodowe określają swoje interesy narodowe zgodnie z oczekiwaniami narodowych grup interesu
v Teoria intergovernmentalizmu była krytykowana za marginalizowanie znaczenia instytucji ponadnarodowych w procesie negocjacji
TEORIE EKONOMICZNE
v W. Röpke twierdził, iż integracja to stan umożliwiający prowadzenie stosunków handlowych równie swobodnie i korzystnie jak wewnątrz gospodarki narodowej
Nurt neoliberalny Beli Balassy
v Integracja to proces likwidacji barier w obrocie międzynarodowym towarów, pracy, kapitału i usług w celu stworzenia warunków do niezakłóconego funkcjonowania mechanizmu wolnego rynku. Proces integracji ma charakter ciągły, scalanie elementów kształtujących integrację następuje stopniowo i z różnym natężeniem
v B. Balassa wyróżnia pięć etapów integracji:
1. Strefa wolnego handlu –zniesienie ograniczeń ilościowych istniejących między uczestnikami. Każde państwo zachowuje własną politykę celną w stosunku do państw trzecich
2. Unia celna – ustalenie wspólnej zewnętrznej taryfy celnej w stosunku do państw trzecich
3. Jednolity rynek – zawiera wszystkie elementy unii celnej. Ustanawia się dodatkowe swobody przepływu siły roboczej, towarów, usług i kapitału. Uczestnicy ustalają wspólną politykę co do zasad konkurencji, subwencjonowania, spraw socjalnych itp.
4. Unia gospodarczo-walutowa –następuje unifikacja polityk monetarnej i fiskalnej; tworzona jest władza ponadnarodowa, która ma pierwszeństwo decydowania
5. Unia totalna – uczestnicy integracji zatracają swój samodzielny byt
EUROPA O WIELU PRĘDKOŚCIACH
v Za twórcę koncepcji uważa się W. Brandta, który twierdził, iż „(…) Europa potrzebuje polityki stopniowania w rozwoju integracji z powodu silnych różnic gospodarczych.”
v Państwom członkowskim, które nie mogą czy mają problemy z realizacją stawianych przed nimi zadaniami, należy przyznać prawo derogacji, a pozostałym umożliwić dalszą integrację
v Brandt proponuje, aby państw dążyły do wspólnie ustalonych celów, ale w różnym tempie
v Warunkiem powodzenia tej koncepcji jest zgoda państw na bezwzględne akceptowanie acquis communnitaire (dorobek wspólnotowy)
v Model ten jest w praktyce stosowany podczas przyjmowania nowych państw do Unii Europejskiej (wprowadzanie okresów przejściowych)