TEORIA KOMUNIKACYJNA

TEORETYCZNE MODELE INTEGRACJI

EUROPA FEDRALNA

v Państwa na zasadzie dobrowolności decydują o ograniczeniu swoich praw suwerennych na rzecz nowo powstałych wspólnych organów

v Integracja istnieje dopóki istnieje wola państw do jej utrzymania i pogłębiania

v Związek i jego części składowe współdziałają ze sobą na zasadzie subsydiarności

„EUROPA OJCZYZN”w ujęciu konfederacyjnym

v Mało spoisty związek samodzielnych państw narodowych

v Pomysłodawcą był Charles de Gaulle, który pragnął integracji na tyle silnej, aby Francja mogła uzyskać narzędzie kontroli nad Europą i na tyle słabej, aby Francja zachowała maksymalnie pełną suwerenność

v Nie ma potrzeby tworzenia ponadnarodowych instytucji

v W 1947 r. Ch. de Gaulle zaproponował zjednoczenie państw europejskich w konfederacji, zachowując ich pełną suwerenność. Konfederacja jako całość miała ponosić odpowiedzialność za wymianę handlową, naukową, kulturalną.

v De Gaulle obawiał się supremacji USA, był przekonany o trwałości geopolitycznych interesów poszczególnych narodów

v Tylko suwerenne państwa współpracujące za sobą mogą stanowić siłę polityczną

v Przyszłość Europy miała polegać na przezwyciężeniu porządku jałtańskiego i ustanowieniu granic Europy od Atlantyku aż po Ural. Środkiem do tego miał być rozwój wszechstronnych związków między państwami, opartych na współpracy, odprężeniu i porozumieniu

v Z rozdrobnionej Europy należy stworzyć trzecią siłę konkurującą z USA i ZSRR

v Interesy polityczne są siłą napędową procesu integracji, czynnik ekonomiczny jest nie mniej ważny, ale w hierarchii zajmuje drugą pozycję

FUNKCJONALZM

v Twórcą funkcjonalizmu był David Mitrany, który zaprezentował swoje poglądy w pracy pt. „A working peace system” (1943 r.)

v Funkcjonalizm jest odpowiedzią na poszukiwanie sposobu przeciwdziałania wojnie, konfliktom międzynarodowym

v Mitrany uważał, iż należy zbudować międzynarodowe instytucje, które będą sprawować wszystkie funkcje zarezerwowane do tej pory dla państw narodowych

v Należy koncentrować się na konkretnym zadaniu, wykluczyć elementy ideologii

v Założeniem jest istnienie determinacji gospodarczej, gdyż wymiana gospodarcza nie ogranicza się do funkcjonowania w ramach granic jednego państwa

v Mitrany wprowadził pojęcie spill-over (rozlewanie), które zakłada, że rozwój kolejnych dziedzin gospodarki wymusza zacieśnianie współpracy między państwami, co w konsekwencji ma prowadzić do ściślejszych powiązań politycznych

v Proces spill-over przebiega w dwóch etapach: 1. zmiana postaw społecznych (edukacyjny efekt integracji); 2. zmiana w poglądach politycznych

v Funkcjonaliści uważali, że międzynarodowe społeczeństwo pokoju może być kształtowane wyłącznie poprzez wspólne działanie, wspólną wymianę handlową, a nie podpisywanie kolejnych traktatów międzynarodowych

v Wadą tej koncepji było założenia a priori, że elity polityczne działają racjonalnie, co przekłada się na wybór właściwej drogi rozwoju integracji

NEOFUNKCJONALIZM

v Teoria powstała w połowie lat 50-tych XX wieku, jej twórcą był Ernest Haas a kontynuatorem jego uczeń Leon Lindberg

v Haas uważał, że społeczeństwo ma charakter heterogeniczny, a podstawą stabilności systemu jest skuteczne rozstrzyganie konfliktów

v Procesy integracyjne to wynik ścierania się interesów politycznych grup nacisku, partii politycznych, związków zawodowych itp.

v Realizacja założonych interesów jest często zależna od umiejętności negocjacyjnych oraz skłonności do zawierania kompromisów, nawiązywania współpracy

v Współpraca nieformalna z czasem poszerza się przyjmując postać zinstytucjonalizowaną

v Neofunkcjonaliści zakładali, że państwa narodowe będą stopniowo przekazywały swoje uprawnienia na rzecz instytucji ponadnarodowych

v Przewidywano wystąpienia zjawiska spill-over ; polityczny spill-over wcześniej czy później musi zaowocować powstaniem ponadnarodowej wspólnoty politycznej, która byłaby odpowiednikiem państwa narodowego

v Podstawą procesów integracyjnych jest realizacja interesów ekonomicznych

TEORIA KOMUNIKACYJNA

v Twórcą teorii był Karl Deutsch

v Deutsch uważał, że najważniejszym celem integracji jest tworzenie przestrzeni bezpieczeństwa, wyeliminowanie wojny

v Integracja przebiega na trzech płaszczyznach: 1. międzynarodowo-dyplomatycznej (system kolektywnego podejmowania decyzji), 2. społecznej (powiązania społeczne), 3. poziomie jednostkowym (psychologiczny wymiar tożsamości)

v Integracja to osiągnięcie poczucia wspólnoty w obrębie danego terytorium, czyli powstanie instytucji i praktyk dostatecznie sprawnych i powszechnych, aby zapewnić w dłuższym czasie pokojowy charakter wszelkich zmian dotyczących danej społeczności

v Deutsch podkreślał rolę komunikacji społecznej w procesie integracji; komunikacja ma budować wzajemny szacunek między narodami, wspólnotę wzajemnego interesu i wartości

Date: 2016-01-14; view: 671