Monetarystczna teoria inflacji

Przy założeniu, że w krótkim okresie czasu szybkość obiegu pieniądza w gospodarce (V) oraz realny poziom dochodów (Y) są stałe, poziom cen rynkowych będzie zmieniał się zgodnie z równaniem: M×V = P×Y.

A więc: DM/M = DP/P.

Równanie to tłumaczy, że inflacja spowodowana jest nadmierną podażą pieniądza w stosunku do realnego produktu narodowego.

Inflacja a bezrobocie

Krótkookresowa krzywa Phillipsa:

Między inflacją a bezrobociem istnieją bardzo wyraźne zależności (Phillips). Przy wysokiej stopie inflacji występuje niska stopa bezrobocia i odwrotnie przy niskiej inflacji – wysoka stopa bezrobocia. Zależności te obrazuje krzywa Phillipsa:

Z ogólnego kształtu krzywej Phillipsa wynika, że przesunięcie z punktu A do B może spowodować pewien spadek bezrobocia, ale tylko za cenę silniejszego wzrostu inflacji. Krzywa ta sugeruje, że w polityce makroekonomicznej można wybierać między wyższą stopą inflacji a niższym bezrobociem lub odwrotnie.

Długookresowa krzywa Phillipsa:

Długookresowa krzywa Phillipsa musi być określona w postaci linii pionowej wznoszącej się w górę w punkcie odpowiadającym naturalnej stopie bezrobocia. Wynika to z tego, że w długim okresie jedynym poziomem bezrobocia mogącym współistnieć ze stabilną stopą inflacji jest jego stopa naturalna.

Bezrobocie

Bezrobocie – zjawisko polegające na tym, że część osób zdolnych do pracy i chcących pracować pozostaje bez pracy.

Bezrobotni – ludzie, zdolni do pracy i gotowi jej podjęcia w ramach stosunku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, pozostający bez pracy, lub czasowo zwolnieni.

Stopa bezrobocia – jest to odsetek nie zatrudnionej siły roboczej w stosunku do ogólnej liczby ludzi zdolnych do pracy (zawodowo czynnych). Stopę bezrobocia można mierzyć na podstawie próby losowo wybieranej z populacji; na podstawie zapisów urzędów pracy.

Naturalna stopa bezrobocia – stopa, przy której siły oddziałujące na wzrost bądź spadek cen i płac równoważą się. Przy stopie naturalnej inflacja cen i płac jest stabilna. We współczesnej gospodarce, nastawionej na zapobieganie wysokiej stopie inflacji, naturalna stopa bezrobocia oznacza ten najniższy poziom, który można utrzymać, nie ryzykując przy tym znacznego wzrostu inflacji; tym samym wyraża najwyższy dający się utrzymać poziom zatrudnienia i odpowiada potencjalnemu poziomowi produktu w danym kraju.

Sposoby obniżenia naturalnej stopy bezrobocia:

- synchronizacja rynku pracy

- szkolenia i przeszkolenia

- usunięcie przeszkód natury rządowej

- roboty publiczne

Bezrobocie naturalne – bezrobocie frykcyjne + bezrobocie strukturalne. Bezrobocie naturalne oznacza, że chęć podjęcia pracy i chęć zatrudnienia nie pokrywają się z ich realizacją. Występują bowiem różnice niedostosowania o charakterze frykcyjnym lub strukturalnym.

Bezrobocie dobrowolne – pozostawanie bez pracy osób, które nie podejmują pracy, bo obowiązujące na rynku pracy stawki płacy są ich zdaniem zbyt niskie.

Bezrobocie przymusowe – pozostawanie bez pracy osób, które podjęłyby prace za obowiązującą na rynku stawkę, ale nie ma dla nich wolnych miejsc pracy.

Stopa kompensacji – relacja między dochodem otrzymywanym w czasie bezrobocia a dochodem otrzymywanym przy zatrudnieniu.

Pełne zatrudnienie – poziom zatrudnienia, przy którym wielkość podaży pracy i popytu na pracę są sobie równe, przy określonej przez konkurencyjny rynek realnej stawce płacy.

Typy bezrobocia i ich przyczyny:

- bezrobocie strukturalne – występuje wtedy, kiedy istnieje niedopasowanie podaży pracowników i popytu na nich np.: gdy popyt na pracę jednego typu rośnie, spada na pracę innego typu, a podaż nie dostosowuje się dość szybko. Taki efekt jest obserwowany podczas zmian struktury gospodarki (np. z gospodarki o charakterze rolniczym na gospodarkę napędzaną przemysłem).

- bezrobocie frykcyjne (przejściowe) – wynika z niedostosowania posiadanych kwalifikacji pracy i miejsca zamieszkania do wymaganych miejsc pracy w danym regionie. Wiąże się z nieustannym ruchem ludności, przechodzącej z jednego regionu do drugiego (przeprowadzki), z jednej pracy do innej (zmiana pracy na lepszą), z jednej fazy cyklu życia do innej (studenci poszukujący pracy po ukończeniu studiów). Istnieje wystarczająca ilość miejsc pracy dla bezrobotnych frykcyjnych, tyle że te dwie sfery się jeszcze nie spotkały. Bezrobocie frykcyjne zawsze będzie występować w gospodarce i nie jest zjawiskiem negatywnym.

- bezrobocie koniunkturalne (cykliczne) – występuje wtedy, kiedy łączny popyt na pracę jest niski. Wynika to ze spadku koniunktury w gospodarce. Gdy obniżają się globalne wydatki i spada produkt to bezrobocie rośnie praktycznie wszędzie.

Skutki bezrobocia:

Mikroekonomiczne:

- trudności ze znalezieniem pracy – im dłużej ktoś jest bezrobotny tym szybciej jego doświadczenie zawodowe się dezaktualizuje

- postępujący proces destrukcji – izolacja społeczna, niskie dochody, spadek kondycji intelektualnej

Makroekonomiczne:

- straty produkcji w wyniku niepełnego wykorzystania siły roboczej

- obciążenie budżetowe z tytułu finansowania zasiłków dla bezrobotnych

- straty we wpływach podatkowych (które byłyby większe gdyby bezrobotni pracowali i płacili podatki)

Sposoby zwalczania bezrobocia:

Polityka pasywna:

- zasiłki dla bezrobotnych

- wcześniejsze emerytury

Polityka aktywna:

- polityka makroekonomiczna – oddziaływanie na globalny popyt

- polityka zatrudnienia:

o publiczne programy zatrudnienia

o subsydiowanie płac

o szkolenia zawodowe

o rozwój pośrednictwa pracy

o ograniczenie rozmiarów podaży siły roboczej

o redukcja czasu pracy

Prawo Okuna:

Potencjalny PNB – całkowita wartość produkcji, która mogłaby zostać wytworzona w warunkach pełnego zatrudnienia.

Luka PNB – różnica między potencjalnym PNB a rzeczywistym PNB.

Prawo Okuna – mówi, że dla każdego procentu wzrostu rzeczywistej stopy bezrobocia powyżej naturalnej stopy bezrobocia, luka PNB powiększa się o 3%

Luka PNB = -3(rzeczywista stopa bezrobocia - naturalna stopa bezrobocia)

Date: 2015-12-24; view: 892